"पिङ्गल": अवतरणों में अंतर
Content deleted Content added
अनुनाद सिंह (वार्ता | योगदान) |
अनुनाद सिंह (वार्ता | योगदान) No edit summary |
||
पंक्ति 1: | पंक्ति 1: | ||
'''पिङ्गल''' [[भारत]] के प्रचीन [[भारतीय गणितज्ञ सूची|गणितज्ञ]] और [[ |
'''पिङ्गल''' [[भारत]] के प्रचीन [[भारतीय गणितज्ञ सूची|गणितज्ञ]] और [[छन्दःसूत्रम्]] के रचयिता। इनका काल ४०० ईपू से २०० ईपू अनुमानित है। जनश्रुति के अनुसार यह [[पाणिनि]] के अनुज थे। छन्द:सूत्र में [[मेरु प्रस्तार]] (पास्कल त्रिभुज), द्विआधारी संख्या (binary numbers) और [[द्विपद प्रमेय]] (binomial theorem) मिलते हैं। |
||
== छन्द:शास्त्र के भाष्य == |
== छन्द:शास्त्र के भाष्य == |
||
पंक्ति 14: | पंक्ति 14: | ||
== बाहरी कड़ियाँ == |
== बाहरी कड़ियाँ == |
||
* [http://www.allempires.com/forum/forum_posts.asp?TID=17915 Date of Pingala - Origin of Binary Computation] |
* [http://www.allempires.com/forum/forum_posts.asp?TID=17915 Date of Pingala - Origin of Binary Computation] |
||
* [http://www.insa.nic.in/writereaddata/UpLoadedFiles/IJHS/Vol01_1_8_AKBag.pdf Binomial theorem in Ancient India] |
|||
* [https://sa.wikisource.org/wiki/पिङ्गलछन्दःसूत्रम् पिङ्गलछन्दःसूत्रम्] (संस्कृत विकिस्रोत) |
* [https://sa.wikisource.org/wiki/पिङ्गलछन्दःसूत्रम् पिङ्गलछन्दःसूत्रम्] (संस्कृत विकिस्रोत) |
||
* [https://archive.org/stream/chandahsutram00pinguoft#page/n5/mode/2up पिङ्गल छन्दःरसूत्र] |
* [https://archive.org/stream/chandahsutram00pinguoft#page/n5/mode/2up पिङ्गल छन्दःरसूत्र] |
05:01, 1 मई 2017 का अवतरण
पिङ्गल भारत के प्रचीन गणितज्ञ और छन्दःसूत्रम् के रचयिता। इनका काल ४०० ईपू से २०० ईपू अनुमानित है। जनश्रुति के अनुसार यह पाणिनि के अनुज थे। छन्द:सूत्र में मेरु प्रस्तार (पास्कल त्रिभुज), द्विआधारी संख्या (binary numbers) और द्विपद प्रमेय (binomial theorem) मिलते हैं।
छन्द:शास्त्र के भाष्य
- वृत्तरत्नाकर - केदारभट्ट द्वारा ८वीं शती में रचित
- तात्पर्यटीका - त्रिविक्रम द्वारा १२वीं शती में रचित
- मृतसंजीवनी - हलायुध द्वारा १३वीं शती में विरचित