वियतनाम

मुक्त ज्ञानकोश विकिपीडिया से
(Vietnam से अनुप्रेषित)
Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam
वियतनाम समाजवादी गणराज्य
ध्वज कुल चिह्न
राष्ट्रवाक्य: Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
"स्वतंत्रता- मुक्ति- खुशहाली"
राष्ट्रगान: "तियन क्वन का"
(आगे बढती हुई सेना के कदम)"
भारत और वियतनाम
भारत और वियतनाम
भारत और वियतनाम
राजधानीहनोई
21°2′N 105°51′E / 21.033°N 105.850°E / 21.033; 105.850
सबसे बड़ा नगर हो ची मिन्ह शहर
राजभाषा(एँ) वियतनामी
निवासी वियतनामी
सरकार समाजवादी गणराज्य,1
एकल-दल साम्यवादी राज्य
 -  राष्ट्रपति वी वॉन थुआंग
 -  प्रधानमंत्री फाम मिन्ह चीन्ह
 -  सीपीवी के महासचिव ग्यूयेन फ़ू त्रौंग
 -  राष्ट्रीय परिषद अध्यक्ष ग्यूयेन षिंह हूँग
गठन
 -  दाइ वियत १०५४ 
 -  फ्रांसिसी कब्जा १८५३ से १८८३ 
 -  फ्रांस से स्वतंत्रता २ सितंबर १९४५ 
 -  पुनः एकीकरण ३० अप्रैल १९७५ 
 -  वर्तमान संविधान १९ दिसम्बर १९८० 
क्षेत्रफल
 -  कुल ३३१,६९० km2 (६५ वां)
 -  जल (%) १.३
जनसंख्या
 -  २००८ मध्य जनगणना ८६,११६,५५९ (१३ वां)
 -  १९९९ जनगणना ७६,३२३,१७३
सकल घरेलू उत्पाद (पीपीपी) २००८ प्राक्कलन
 -  कुल $२४०.३६४ बिलियन (-)
 -  प्रति व्यक्ति $२,७८३ (-)
मानव विकास सूचकांक (२०१३)Steady ०.६३८[1]
मध्यम · १२१वाँ
मुद्रा दोंग (₫) (VND)
समय मण्डल UTC +७ (यू॰टी॰सी॰+७)
 -  ग्रीष्मकालीन (दि॰ब॰स॰)  (यू॰टी॰सी॰+७)
दूरभाष कूट ८४
इंटरनेट टीएलडी .vn
Location of वियतनाम
1. According to the official name and 1992 Constitution.

वियतनाम (आधिकारिक तौर पर वियतनाम समाजवादी गणराज्य) दक्षिणपूर्व एशिया के हिन्दचीन प्रायद्वीप के पूर्वी भाग में स्थित एक देश है। इसके उत्तर में चीन, उत्तर पश्चिम में लाओस, दक्षिण पश्चिम में कंबोडिया और पूर्व में दक्षिण चीन सागर स्थित है। २००८ में ८ करोड़ ६१ लाख की जनसंख्या के साथ वियतनाम दुनिया में १३वाँ सबसे अधिक जनसंख्या वाला देश है। बौद्ध धर्म यहां का प्रमुख धर्म है जो देश जनसंख्या का ८५% हिस्सा है। [2] और बौद्ध जनसंख्या में ये दुनिया का तीसरा बड़ा देश है ( जापान और चीन के बाद)। वियतनाम में आज करीब ७.५ करोड़ बौद्ध धर्म के अनुयायी है।[3]

इतिहास[संपादित करें]

९३८ ई. चीन के साथ बॉच डाँग नदी की लड़ाई में विजय हासिल करने के बाद वियतनाम के लोगों को चीन से अलग होकर स्वतंत्रता हासिल कर ली। १९वीं शताब्दी के मध्य में फ्रांस द्वारा उपनिवेश बनाए जाने से पहले दक्षिणपूर्व एशिया में भीतर तक भौगोलिक और राजनीतिक विस्तार कर अनेक एक-एक कर राजवंश पनपे। २० वीं शताब्दी के मध्य में फ्रेंच नेतृत्व का विरोध करने के प्रयास का नतीजा लोगों के देश से निकाले जाने के रूप में सामने आया, आखिरकार देश राजनीतिक रूप से दो हिस्सों में विभाजित हो गया। वियतनाम युद्ध के दौरान दोनों पक्षों के बीच लड़ाई जारी रही, जो १९७५ में उत्तर वियतनामी विजय के साथ समाप्त हुई।[उद्धरण चाहिए]

यह लंबे समय तक सैन्य शासन के युद्ध में तबाह हुई देश राजनीति से अलग-थलग पड़ गया था। सरकार ने केन्द्रीयकृत आर्थिक फैसलों ने युद्धोत्तर पुनर्निर्माण की गति को धीमा बना दिया। १९८६ में आर्थिक और राजनीतिक सुधारों के साथ ही अंतरराष्ट्रीय एकीकरण का मार्ग प्रशस्त हुआ। २००० तक देश से प्रायः सभी देशों के साथ राजनयिक संबंधों की स्थापना कर ली थी। पिछले एक दशक में देश का आर्थिक विकास दुनिया में सबसे अधिक दर्ज किया गया। इन प्रयासों के क्रम में वियतनाम २००७ में विश्व व्यापार संगठन में शामिल हुआ और २००८ में संयुक्त राष्ट्र सुरक्षा परिषद का अस्थाई सदस्य बना।[उद्धरण चाहिए]

चित्र दीर्घा[संपादित करें]

इन्हें भी देखें[संपादित करें]

सन्दर्भ[संपादित करें]

  1. "2014 Human Development Report Summary" (PDF). संयुक्त राष्ट्र विकास कार्यक्रम. 2014. पपृ॰ २१–२५. मूल से 29 जुलाई 2016 को पुरालेखित (PDF). अभिगमन तिथि २७ जुलाई २०१४.
  2. "संग्रहीत प्रति". मूल से 22 जून 2018 को पुरालेखित. अभिगमन तिथि 15 जून 2020.
  3. http://siu.no/index.php/eng/Media/SIU/Highlight-countries/Vietnam-Asia[मृत कड़ियाँ]

बाहरी कड़ियाँ[संपादित करें]

शासन (सरकार)
सामान्य सूचना
संचार-माध्यम
राज्य द्वार संचालित
  • Voice of Vietnam: State radio broadcaster
  • Vietnam Television: State television broadcaster
  • Vietnam News Agency: Official state news agency
  • Nhân Dân (The People): Official Communist Party newspaper
  • Quân đội Nhân Dân: Newspaper of the People's Army (in स्क्रिप्ट त्रुटि: "name_from_code" फंक्शन मौजूद नहीं है।)[[Category:Articles with स्क्रिप्ट त्रुटि: "name_from_code" फंक्शन मौजूद नहीं है।-language external links]]
  • Công an Nhân dân: Newspaper of the People's Police (in स्क्रिप्ट त्रुटि: "name_from_code" फंक्शन मौजूद नहीं है।)[[Category:Articles with स्क्रिप्ट त्रुटि: "name_from_code" फंक्शन मौजूद नहीं है।-language external links]]
  • Vietnam Net: Largest Vietnamese portal, run by the government-owned Vietnam Post and Telecommunication Corporation
  • Hà Nội Mới (New Hanoi): run by the Hanoi Communist Party (in स्क्रिप्ट त्रुटि: "name_from_code" फंक्शन मौजूद नहीं है।)[[Category:Articles with स्क्रिप्ट त्रुटि: "name_from_code" फंक्शन मौजूद नहीं है।-language external links]]
  • Sài Gòn Giải Phóng (Liberated Saigon): run by the Ho Chi Minh City Communist Party
निजी

While all media in Vietnam must be sponsored by a Communist Party organization and be registered with the government, the following media sources have less government control than others.

  • VnExpress: Popular online newspaper (in स्क्रिप्ट त्रुटि: "name_from_code" फंक्शन मौजूद नहीं है।)[[Category:Articles with स्क्रिप्ट त्रुटि: "name_from_code" फंक्शन मौजूद नहीं है।-language external links]]
  • Tuổi Trẻ (Youth): Daily newspaper with highest circulation, affiliated with the Ho Chi Minh Communist Youth Organization of Ho Chi Minh City (in स्क्रिप्ट त्रुटि: "name_from_code" फंक्शन मौजूद नहीं है।)[[Category:Articles with स्क्रिप्ट त्रुटि: "name_from_code" फंक्शन मौजूद नहीं है।-language external links]]
  • Thanh Niên (Youth): Major daily newspaper, affiliated with the Vietnam National Youth Federation
  • Lao Động (Labour): Major daily newspaper, affiliated with the Vietnam General Confederation of Labour (the sole labour union in Vietnam) (in स्क्रिप्ट त्रुटि: "name_from_code" फंक्शन मौजूद नहीं है।)[[Category:Articles with स्क्रिप्ट त्रुटि: "name_from_code" फंक्शन मौजूद नहीं है।-language external links]]
  • Tiền Phong (Vanguard): Major daily newspaper, affiliated with the Ho Chi Minh Communist Youth organization (in स्क्रिप्ट त्रुटि: "name_from_code" फंक्शन मौजूद नहीं है।)[[Category:Articles with स्क्रिप्ट त्रुटि: "name_from_code" फंक्शन मौजूद नहीं है।-language external links]]
  • Vietnam Economic Times – for foreign investors.
अन्यान्य