"डिजिटल वस्तु अभिज्ञापक": अवतरणों में अंतर

मुक्त ज्ञानकोश विकिपीडिया से
No edit summary
पंक्ति 7: पंक्ति 7:


[[श्रेणी:अभिज्ञापक]]
[[श्रेणी:अभिज्ञापक]]
[[श्रेणी:उत्तम लेख]]


[[af:Digitale objek-identifiseerder]]
[[af:Digitale objek-identifiseerder]]
[[ar:معرف الوثيقة الرقمية]]
[[ar:معرف الوثيقة الرقمية]]
[[az:Rəqəmli obyektin identifikatoru]]
[[az:Rəqəmli obyektin identifikatoru]]
[[bg:Идентификатор на дигитален обект]]
[[bn:ডিজিটাল অবজেক্ট আইডেন্টিফায়ার]]
[[bn:ডিজিটাল অবজেক্ট আইডেন্টিফায়ার]]
[[zh-min-nan:Digital object identifier]]
[[bg:Идентификатор на дигитален обект]]
[[ca:DOI]]
[[ca:DOI]]
[[cs:Digital Object Identifier]]
[[cs:Digital Object Identifier]]
पंक्ति 23: पंक्ति 23:
[[eu:Digital object identifier]]
[[eu:Digital object identifier]]
[[fa:نشانگر دیجیتالی شی]]
[[fa:نشانگر دیجیتالی شی]]
[[fi:DOI]]
[[fr:Digital Object Identifier]]
[[fr:Digital Object Identifier]]
[[gl:Digital object identifier]]
[[gl:Digital object identifier]]
[[he:מזהה עצם דיגיטלי]]
[[ko:디지털 객체 식별자]]
[[hu:Digital object identifier]]
[[id:Pengenal objek digital]]
[[id:Pengenal objek digital]]
[[it:Digital object identifier]]
[[it:Digital object identifier]]
[[ja:デジタルオブジェクト識別子]]
[[he:מזהה עצם דיגיטלי]]
[[jv:Pangidhèntifikasi Obyèk Digital]]
[[jv:Pangidhèntifikasi Obyèk Digital]]
[[ko:디지털 객체 식별자]]
[[lv:Digitālais objektu identifikators]]
[[lt:Digital object identifier]]
[[lt:Digital object identifier]]
[[lv:Digitālais objektu identifikators]]
[[hu:Digital object identifier]]
[[mk:Идентификатор на дигитални објекти]]
[[mk:Идентификатор на дигитални објекти]]
[[nl:Digital object identifier]]
[[nl:Digital object identifier]]
[[ja:デジタルオブジェクト識別子]]
[[no:Digital object identifier]]
[[no:Digital object identifier]]
[[pl:DOI (identyfikator cyfrowy)]]
[[pl:DOI (identyfikator cyfrowy)]]
पंक्ति 45: पंक्ति 46:
[[sl:Identifikator digitalnega objekta]]
[[sl:Identifikator digitalnega objekta]]
[[sr:Digitalni identifikator objekta]]
[[sr:Digitalni identifikator objekta]]
[[fi:DOI]]
[[sv:Digital object identifier]]
[[sv:Digital object identifier]]
[[th:Digital object identifier]]
[[th:Digital object identifier]]
पंक्ति 52: पंक्ति 52:
[[vi:DOI]]
[[vi:DOI]]
[[zh:DOI]]
[[zh:DOI]]
[[zh-min-nan:Digital object identifier]]

04:11, 28 मई 2011 का अवतरण

डिजिटल वस्तु अभिज्ञापक या डिजिटल ऑब्जेक्ट आएडॅन्टीफ़ायर (डी॰ओ॰आई॰, digital object identifier) एक क्रमांक है जिसके ज़रिये किसी भी डिजिटल वस्तु (जैसे कोई चित्र, विडियो, गाना, दस्तावेज़, इत्यादि) को एक अनूठा नाम दिया जा सकता है। अंतर्राष्ट्रीय डी॰ओ॰आई॰ संसथान ("इंटरनैशनल डी॰ओ॰आई॰ फ़ाउन्डेशन") ने इस विधि का विकास किया और वही डी॰ओ॰आई॰ प्रणाली के साथ पंजीकृत की गयी वस्तुओं की सूची रखता है। डी॰ओ॰आई॰ के साथ दर्ज की गयी हर वस्तु के बारे में डी॰ओ॰आई॰ क्रमांक के साथ कुछ जानकारी रखी जाती है - जैसे उसका नाम, उसके सृष्टिकर्ता का नाम, सृष्टि का दिवस, इत्यादि। यह प्रणाली जनता के लिए खुली नहीं है। डी॰ओ॰आई॰ में वस्तुएँ दर्ज करने के लिए अंतर्राष्ट्रीय डी॰ओ॰आई॰ संसथान के साथ नियमपत्र पर हस्ताक्षर करने होते हैं और उन्हें सालाना शुल्क देना होता है। २०१० तक अंतर्राष्ट्रीय डी॰ओ॰आई॰ संसथान के साथ लगभग ४,००० संस्थानें पंजीकृत थीं जिन्हें डी॰ओ॰आई॰ में वस्तुएँ दर्ज करने का अधिकार था और ४ करोड़ से कुछ ज़्यादा वस्तुएँ दर्ज की जा चुकी थीं।

डी॰ओ॰आई॰ का एक बहुत बड़ा फ़ायदा यह है के अगर किसी चीज़ का डी॰ओ॰आई॰ क्रमांक पता हो तो उसे जल्दी से वेब पर ढूँढा जा सकता है और उसके बारे में जानकारी पाई जा सकती है। क्योंकि हर पंजीकृत चीज़ का अलग और अनूठा क्रमांक होता है इसलिए अगर किसी चीज़ का कोई साधारण सा नाम हो, जैसे "पेड़ की तस्वीर", जिस नाम से लाखों वस्तुएँ मौजूद हों, तो भी उसी एक वस्तु को ढूँढने में दिक्कत नहीं होती जिसकी ज़रुरत हो।

बहरी कड़ियाँ