Jacques-Henri Bernardin de Saint-Pierre

Se Vükiped: sikloped libik
Jacques-Henri Bernardin de Saint-Pierre
Moted: 19 yanul 1989
Le Havre
Deadam: 21 yanul 1814
Éragny
Cal(s): geographical engineer (military cartographer)[*], hilautan lekonedas[*], hiplanavan[*], hilautan[*]
Tatät(s): Fransän
Matan(s): Félicie Didot[*], Désirée de Pelleporc[*]
Cil(s): Virginie de Saint-Pierre[*], Paul de Saint-Pierre[*], Bernardin de Saint-Pierre[*]

Hiel Jacques-Henri Bernardin de Saint-Pierre, sevädikum as: Bernardin de Saint-Pierre (1737 yanul 19id in Le Havre - 1814 yanul 21id in Éragny) äbinom lautan ä planavan Fransänik.

Pämotom ed äglofom pö famül no liegik in Le Havre, kö ägetom dugäli zänedik ed ästudom sütibumi e ponibumi in el École des Ponts et Chaussées. Päcälöl ün 1760 kaenal patik militas, äkompenom pö militagoläds anik Kriga Velyelik flanü Lösterän, ab poso äperom pladi okik sekü büdarefud. Poso äbetävom Rusäni Poläni, Deutäni, Nedäni e nisuli: Malteän, vobi äsukölo. Ün 1768, päsedom ini el Île de France (poso nisul Mauritius pänemöl) as regakaenal. Ägevegom in Paris ün 1771, kö äkosididom oki ön mod nenomik. Is äkolkömom eli Jean-Jacques Rousseau, ed äprimom ad penön.

Lautot balid omik: Le Voyage à l'Isle de France (Täv lü el Île de France), keli äpübom ün 1773, älabon benoseki pülik. Ab el Études de la nature (Studs dö nat, toums 3, 1784), in kel bepenam spekulik nata äbaiädon ko lan timäda omik, älabon benoseki gretik ed äblinon ome glori e moni.

La mort de Virginie (dil) fa hiel Legrand, ma däsinot hiela Michel Lambert finü tumyela 18id.

Lä dabükot kilid elas Études, el Saint-Pierre äläükom konedi smalik: Paul e Virginie, kel älabon benoseki gretik no pispetöli (ya ün 1787 päpübon as buk nesekidik labü magods). Koned at älabon dabükotis mödik, pätraduton ini püks distöfik, ävedon teatadramat ed äbinom stab pänotas e däsinotas mödik. In däbukots päbrefüköl e „päklinüköls“ ävedon vifiko cilabuk klatädik (keli, a.s., hiel Flaubert ämäniotom as reidot klülik jiela Emma Bovary). Lautot at binon konot cilas tel, kels in parad natik nisula Mauritius äglofons kobo, nen flun kladakomips Yuropoik, jüs zian bäldik noubik jiela Virginie äblinof ofi ini Fransän e ön mod soik äteilof lelöfanis yunik tel - laidüpio, bi el Virginie ädeadof as viktim nafäda dü getäv okik, ed el Paul, inenspelikölo pos bepenams kladasogäda stifik Fransäna ela Ancien Régime ed ifavikölo dub nafäd ela Virginie, leigo ädeadom brefüpo pos of.

Magot hiela Bernardin de Saint-Pierre in el Jardin des Plantes (Planagad) - fotografot hiela Christophe Moustier

Danü benoseks elas Études e ledino ela Paul et Virginie, el Saint-Pierre ädagetom fino dasevi sogädik. Ün 1789 pämobom as domatidan ela Dauphin (regason). Ün 1792 ämatikom ko daut dabükana okik. Ün 1791 päcälom dilekan ela Jardin des Plantes (Planagad) as plaädan hiela George Louis Leclerc: graf di Buffon. Ün 1794 päcälom as Profäsoran Südava in Paris, in löpatidajul, kel poso övedon el École Normale Supérieure. Ün 1795 pävälom liman ela Institut de France, ed ela Académie française (kel äfövon Stitodi) ün 1803. Ädeadom tü 1814 yanul 21id.

El Saint-Pierre äpübon lautotis votik, ab nonik älabon benoseki ela Paul et Virginie, kel jü prim tumyela 20id äblebon bal cilabukas Fransänana kulivik alik. Atimo ye jiniko peglömon.

Lautots[redakönredakön fonäti]

  • Voyage à l'Île de France, à l'île Bourbon et au cap de Bonne-Espérance, 2 vol. (1773)
  • L'Arcadie (1781)
  • Études de la nature (toums 3) (1784)
  • Paul et Virginie (1787)
  • La Chaumière indienne (1790)
  • Le Café de Surate (1790)
  • Les Vœux d'un solitaire (1790)
  • De la nature de la morale (1798)
  • Voyage en Sibérie (1807)
  • Harmonies de la nature (toums 3) (1815)

Literat[redakönredakön fonäti]

  • Lifajenäd ela Bernardin de Saint-Pierre, pälautöl fa hiel Arvede Barine e päpüböl fa Hachette ün 1891.

Yüms plödik[redakönredakön fonäti]

In Fransänapük:

In Linglänapük:

In Volapük: