"सदस्य:फ़िलप्रो/भारतीय राज्यों की भाषाएँ": अवतरणों में अंतर

मुक्त ज्ञानकोश विकिपीडिया से
टैग: मोबाइल संपादन मोबाइल वेब संपादन
बार बॉक्स का अनुवाद
टैग: मोबाइल संपादन मोबाइल वेब संपादन
पंक्ति 54: पंक्ति 54:
|title=भारत में भाषा प्रवीणता (2001–2011)<ref>{{cite web|url=http://censusindia.gov.in/Tables_Published/C-Series/C-Series_link/C17_Bill_Tril.pdf |title=C-17 POPULATION BY BILINGUALISM AND TRILINGUALISM |publisher=महारजिस्ट्रार एवं जनगणना आयुक्त का कार्यालय, भारत |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20181115132337/http://www.censusindia.gov.in/Tables_Published/C-Series/C-Series_link/C17_Bill_Tril.pdf |archivedate=2018-11-15 |df= }}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.ciillibrary.org/Sites/Census/Collections.html# |title=C-17 POPULATION BY BILINGUALISM AND TRILINGUALISM |publisher=महारजिस्ट्रार एवं जनगणना आयुक्त का कार्यालय, भारत |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161227072645/http://www.ciillibrary.org/Sites/Census/Collections.html |archivedate=2016-12-27 |df= }}</ref><ref name="2011बहुभाषिकता">{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/C-17.html |title=C-17 POPULATION BY BILINGUALISM AND TRILINGUALISM |publisher=महारजिस्ट्रार एवं जनगणना आयुक्त का कार्यालय, भारत |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20181113200042/http://www.censusindia.gov.in/2011census/C-17.html |archivedate=2018-11-13 |df= }}</ref>
|title=भारत में भाषा प्रवीणता (2001–2011)<ref>{{cite web|url=http://censusindia.gov.in/Tables_Published/C-Series/C-Series_link/C17_Bill_Tril.pdf |title=C-17 POPULATION BY BILINGUALISM AND TRILINGUALISM |publisher=महारजिस्ट्रार एवं जनगणना आयुक्त का कार्यालय, भारत |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20181115132337/http://www.censusindia.gov.in/Tables_Published/C-Series/C-Series_link/C17_Bill_Tril.pdf |archivedate=2018-11-15 |df= }}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.ciillibrary.org/Sites/Census/Collections.html# |title=C-17 POPULATION BY BILINGUALISM AND TRILINGUALISM |publisher=महारजिस्ट्रार एवं जनगणना आयुक्त का कार्यालय, भारत |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161227072645/http://www.ciillibrary.org/Sites/Census/Collections.html |archivedate=2016-12-27 |df= }}</ref><ref name="2011बहुभाषिकता">{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/C-17.html |title=C-17 POPULATION BY BILINGUALISM AND TRILINGUALISM |publisher=महारजिस्ट्रार एवं जनगणना आयुक्त का कार्यालय, भारत |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20181113200042/http://www.censusindia.gov.in/2011census/C-17.html |archivedate=2018-11-13 |df= }}</ref>
|titlebar=#ddd
|titlebar=#ddd
|left1=Language
|left1=भाषा
|left2=Year
|left2=साल
|right1=percent
|right1=प्रतिशत
|float=right
|float=right
|bars=
|bars=

10:58, 21 दिसम्बर 2018 का अवतरण

भारत की भाषाएँ
भाषाएँ[1] 2011 2001 1991 1981 1971
हिन्दी
(मैथिली के बिना)
43.63% 41.03% 39.29% 38.74% 36.99%
(मैथिली सहित: 38%)
बंगाली 8.03% 8.11% 8.30% 7.71% 8.17%
मराठी 6.86% 6.99% 7.45% 7.43% 7.62%
तेलुगु 6.70% 7.19% 7.87% 7.61% 8.16%
तमिल 5.70% 5.91% 6.32% 6.88%
अन्य भाषाएँ[a] 29.08% 30.77% 30.77% 38.51% 32.18%
भारत में भाषा प्रवीणता (2001–2011)[2][3][4]
भाषा साल प्रतिशत
हिन्दी 2001
  
53.61% +3.50%
2011
  
57.11%
अंग्रेजी 2001
  
12.19% -1.57%
2011
  
10.62%

अण्डमान और निकोबार द्वीप समूह

अण्डमान और निकोबार द्वीप समूह में भाषा प्रवीणता (2011)[4]
Languages percent
हिन्दी
  
79.87%
अंग्रेज़ी
  
21.94%
भाषाएँ 2011[1] 2001[5] 1991[6] 1981[7] 1971[8]
बंगाली 28.49% 25.71% 23.05% 24.68%
हिन्दी 19.29% 18.23% 17.62% 16.07%[b]
तमिल 15.20% 17.68% 19.07%
तेलुगु 13.24% 12.81% 11.75%
निकोबारी 7.60%
अन्य भाषाएँ[a] 16.17% 25.57% 28.51% 75.32% 83.93%

अरुणाचल प्रदेश

अरुणाचल प्रदेश में भाषा प्रवीणता (2011)[4]
Languages percent
हिन्दी
  
62.76%
अंग्रेज़ी
  
23.08%


भाषाएँ 2011[1] 2001[5] 1991[6] 1981[7]
निशी 28.60% 18.97% 19.91% 23.59%
आदि 17.35% 17.61% 17.94%
बंगाली 7.27% 8.85% 8.19%
हिन्दी 7.10% 7.39% 7.31%
नेपाली 6.89% 8.64% 9.39%
अन्य भाषाएँ[a] 32.79% 38.53% 37.26% 76.41%

असम

असम (अरुणाचल प्रदेश, मिजोरम, मेघालय सहित) (1971)

भाषाएँ 1971[8]
असमिया
बंगाली
बोड़ो
हिन्दी 5.34%[b]
अन्य भाषाएँ[a] 94.662%

असम (1981–2011)

असम में भाषा प्रवीणता (2011)[4]
Languages percent
असमिया
  
71.50%
हिन्दी
  
25.24%
अंग्रेज़ी
  
8.05%
भाषाएँ 2011[1] 2001[5] 1991[6] 1981
असमिया 48.38% 48.81% 57.81%
बंगाली 28.92% 27.55% 21.67%
हिन्दी 6.73% 5.89% 4.62%
बोड़ो 4.54% 4.86% 5.28%
अन्य भाषाएँ[a] 11.43% 12.89% 10.62%

आन्ध्र प्रदेश (तेलंगाना सहित)

आन्ध्र प्रदेश (तेलंगाना सहित) में भाषा प्रवीणता (2011)[4]
Languages percent
तेलुगु
  
92.43%
अंग्रेज़ी
  
13.06%
हिन्दी
  
12.59%
भाषाएँ 2011[1] 2001[5] 1991[6] 1981[7] 1971[8]
तेलुगु 83.55% 83.85% 84.77% 85.13%
उर्दू 8.87% 8.63% 8.36%
हिन्दी 3.69% 3.23% 2.77% 2.28%[b]
तमिल 0.84% 1.01% 1.13%
अन्य भाषाएँ[a] 3.05% 3.28% 2.97% 14.87% 97.72%

उत्तर प्रदेश

उत्तर प्रदेश (उत्तराखण्ड सहित) (1971–1991)

भाषाएँ 1991[6] 1981[7] 1971[8]
हिन्दी 90.11% 89.68% 88.54%[b]
उर्दू 8.98%
अन्य भाषाएँ[a] 0.91% 10.32% 11.46%

उत्तर प्रदेश (2001–2011)

उत्तर प्रदेश में भाषा प्रवीणता (2011)[4]
Languages percent
हिन्दी
  
97.40%
अंग्रेज़ी
  
6.42%
भाषाएँ 2011[1] 2001[5]
हिन्दी 94.08% 91.32%
उर्दू 5.42% 7.99%
पंजाबी 0.25% 0.31%
बंगाली 0.12% 0.11%
सिन्धी 0.01%
अन्य भाषाएँ[a] 0.12% 0.11%

उत्तराखण्ड

उत्तराखण्ड में भाषा प्रवीणता (2011)[4]
Languages percent
हिन्दी
  
97.19%
अंग्रेज़ी
  
8.36%
भाषाएँ 2011[1] 2001[5]
हिन्दी 89.15% 87.95%
उर्दू 4.22% 5.86%
पंजाबी 2.61% 2.91%
बंगाली 1.50% 1.45%
नेपाली 1.05% 1.07%
अन्य भाषाएँ[a] 1.47% 0.76%

ओडिशा

ओडिशा में भाषा प्रवीणता (2011)[4]
Languages percent
ओड़िआ
  
93.52%
हिन्दी
  
18.76%
अंग्रेज़ी
  
17.23%
भाषाएँ 2011[1] 2001[5] 1991[6] 1981[7]
ओड़िआ 82.70% 83.04% 82.75% 82.83%
हिन्दी 2.95% 2.83% 2.40%
कुई 2.24% 2.49% 2.01%
संथाली 2.06% 1.90% 2.09%
उर्दू 1.60%
अन्य भाषाएँ[a] 8.45% 7.80% 8.65% 17.17%

कर्नाटक

कर्नाटक में भाषा प्रवीणता (2011)[4]
Languages percent
कन्नड़
  
87.37%
हिन्दी
  
12.27%
अंग्रेज़ी
  
11.83%
भाषाएँ 2011[1] 2001[5] 1991[6] 1981[7] 1971[8]
कन्नड़ 66.54% 65.92% 66.22% 65.69%
उर्दू 10.83% 10.48% 9.96%
तेलुगु 5.84% 7.00% 7.39%
तमिल 3.45% 3.55% 3.84%
मराठी 3.38% 3.58% 3.65%
हिन्दी 2.02%[b]
अन्य भाषाएँ[a] 9.96% 9.47% 8.94% 34.31% 97.98%

केरल

केरल में भाषा प्रवीणता (2011)[4]
Languages percent
मलयालम
  
98.11%
अंग्रेज़ी
  
20.15%
हिन्दी
  
9.12%
भाषाएँ 2011[1] 2001[5] 1991[6] 1981[7]
मलयालम 97.03% 96.74% 96.56% 95.99%
तमिल 1.50% 1.87% 2.12%
कन्नड़ 0.26% 0.26%
कोंकणी 0.21% 0.19%
हिन्दी 0.16%
अन्य भाषाएँ[a] 0.84 0.94% 1.32% 4.01%

गुजरात

गुजरात में भाषा प्रवीणता (2011)[4]
Languages percent
गुजराती
  
92.58%
हिन्दी
  
43.63%
अंग्रेज़ी
  
12.44%
भाषाएँ 2011[1] 2001[5] 1991[6] 1981[7] 1971[8]
गुजराती 85.97% 84.40% 91.49% 90.73%
हिन्दी 7.06% 4.71% 2.94% 5.01%[b]
सिन्धी 1.96% 1.89% 1.70%
मराठी 1.52% 1.51% 1.37%
भीली 1.37% 4.75%
अन्य भाषाएँ[a] 2.12% 2.73% 2.50% 9.27% 94.99%

गोवा

गोवा, दमन और दीव (1981)

भाषाएँ 1981[7][9]
कोंकणी 54.65%
मराठी 25.18%
अन्य भाषाएँ[a] 20.17%

गोवा (1991–2011)

गोवा में भाषा प्रवीणता (2011)[4]
Languages percent
कोंकणी
  
78.77%
हिन्दी
  
53.34%
अंग्रेज़ी
  
41.80%
भाषाएँ 2011[1] 2001[5] 1991[6]
कोंकणी 66.11% 57.13% 51.52%
मराठी 10.89% 22.57% 33.36%
हिन्दी 10.29% 5.70% 3.17%
कन्नड़ 4.66% 5.54% 4.64%
उर्दू 2.83% 4.02% 3.41%
अन्य भाषाएँ[a] 5.22% 5.05% 3.90%

चण्डीगढ़

चण्डीगढ़ में भाषा प्रवीणता (2011)[4]
Languages percent
हिन्दी
  
94.05%
अंग्रेज़ी
  
41.62%
भाषाएँ 2011[1] 2001[5] 1991[6] 1981[7] 1971[8]
हिन्दी 73.60% 67.53% 61.07% 55.11% 55.96%[b]
पंजाबी 22.03% 27.89% 34.72%
उर्दू 1.00% 0.81%
नेपाली 0.62%
बंगाली 0.59%
अन्य भाषाएँ[a] 2.16% 3.77% 4.21% 44.89% 44.04%

छत्तीसगढ़

छत्तीसगढ़ में भाषा प्रवीणता (2011)[4]
Languages percent
हिन्दी
  
93.64%
अंग्रेज़ी
  
2.29%
भाषाएँ 2011[1] 2001[5]
हिन्दी 83.62% 82.61%
गोंडी 4.19% 4.29%
ओड़िआ 3.58% 3.93%
हल्बी 2.76% 2.62%
कुड़ुख़ 2.02% 2.13%
अन्य भाषाएँ[a] 3.83% 4.42%

जम्मू और कश्मीर

जम्मू और कश्मीर में भाषा प्रवीणता (2011)[4]
Languages percent
हिन्दी
  
38.00%
उर्दू
  
29.45%
अंग्रेज़ी
  
15.98%
भाषाएँ 2011[1] 2001[5] 1991[6] 1981[7] 1971[8]
कश्मीरी 53.27% 53.49% 52.29% 52.73%
हिन्दी 20.83% 18.44% 17.32% 15.07%[b]
डोगरी 20.04% 21.74% 24.39%
पंजाबी 1.75% 1.88% 2.84%
भोटिया 0.86%
अन्य भाषाएँ[a] 3.25% 3.45% 1.95% 47.27% 84.93%

झारखण्ड

झारखण्ड में भाषा प्रवीणता (2011)[4]
Languages percent
हिन्दी
  
85.43%
अंग्रेज़ी
  
5.15%
भाषाएँ 2011[1] 2001[5]
हिन्दी 61.95% 57.56%
संथाली 9.91% 10.69%
बंगाली 9.74% 9.68%
उर्दू 5.96% 8.63%
हो 3.01%
अन्य भाषाएँ[a] 9.43% 13.44%

तमिलनाडु

तमिलनाडु में भाषा प्रवीणता (2011)[4]
Languages percent
तमिल
  
96.20%
अंग्रेज़ी
  
18.49%
हिन्दी
  
2.11%
भाषाएँ 2011[1] 2001[5] 1991[6] 1981[7]
तमिल 88.37% 89.41% 86.71% 85.35%
तेलुगु 5.87% 5.65% 7.12%
कन्नड़ 1.78% 1.67% 2.16%
उर्दू 1.75% 1.51% 1.86%
मलयालम 1.01% 0.89% 1.18%
अन्य भाषाएँ[a] 1.22% 0.86% 0.97% 14.65%

त्रिपुरा

त्रिपुरा में भाषा प्रवीणता (2011)[4]
Languages percent
बंगाली
  
88.98%
हिन्दी
  
9.95%
अंग्रेज़ी
  
7.53%
भाषाएँ 2011[1] 2001[5] 1991[6] 1981[7]
बंगाली 65.73% 67.14% 68.88% 69.59%
त्रिपुरी (ककबरक) 25.88% 25.46% 23.50%
हिन्दी 2.11% 1.68% 1.66%
मोघ 0.97% 0.90% 1.01%
ओड़िआ 0.71% 0.75%
अन्य भाषाएँ[a] 4.60% 4.08% 4.95% 30.41%

दमन और दीव

दमन और दीव में भाषा प्रवीणता (2011)[4]
Languages percent
हिन्दी
  
76.19%
गुजराती
  
55.65%
अंग्रेज़ी
  
15.38%
भाषाएँ 2011[1] 2001[5] 1991[6]
गुजराती 50.83% 67.69% 91.13%
हिन्दी 36.31% 19.44% 3.59%
मराठी 4.53% 4.27% 1.24%
बंगाली 2.15%
ओड़िआ 1.82%
अन्य भाषाएँ[a] 4.36% 8.59% 4.04%

दादरा और नगर हवेली

दादरा और नगर हवेली में भाषा प्रवीणता (2011)[4]
Languages percent
हिन्दी
  
57.50%
गुजराती
  
48.46%
अंग्रेज़ी
  
10.34%
भाषाएँ 2011[1] 2001[5] 1991[6] 1981[7]
भीली 37.26% 40.42% 55.03% 68.69%
हिन्दी 26.16% 15.07% 5.05%
गुजराती 21.48% 23.62% 21.91%
मराठी 7.01% 3.56%
कोंकणी 2.26% 12.32%
अन्य भाषाएँ[a] 5.83% 20.88% 2.13% 31.31%

नागालैण्ड

नागालैण्ड में भाषा प्रवीणता (2011)[4]
Languages percent
असमिया
  
41.27%
अंग्रेज़ी
  
32.57%
हिन्दी
  
15.89%
भाषाएँ 2011[1] 2001[5] 1991[6] 1981[7]
कोन्याक 12.34% 12.46% 11.37%
आओ 11.68% 12.94% 14.04% 13.94%
लोथा 8.97% 8.46% 6.98%
अंगामी 7.68% 6.62% 8.06%
बंगाली 3.78%
अन्य भाषाएँ[a] 55.55% 53.37% 54.15% 86.06%

पंजाब

पंजाब में भाषा प्रवीणता (2011)[4]
Languages percent
पंजाबी
  
92.80%
हिन्दी
  
51.04%
अंग्रेज़ी
  
30.05%
भाषाएँ 2011[1] 2001[5] 1991[6] 1981[7] 1971[8]
पंजाबी 89.82% 91.69% 92.22% 84.88%
हिन्दी 9.35% 7.60% 7.29% 20.10%[b]
उर्दू 0.10% 0.11%
बंगाली 0.10% 0.08%
नेपाली 0.08% 0.08%
अन्य भाषाएँ[a] 0.55% 0.43% 0.49% 15.12% 79.9%

पश्चिम बंगाल

पश्चिम बंगाल में भाषा प्रवीणता (2011)[4]
Languages percent
बंगाली
  
91.48%
हिन्दी
  
13.83%
अंग्रेज़ी
  
6.70%
भाषाएँ 2011[1] 2001[5] 1991[6] 1981[7] 1971[8]
बंगाली 86.22% 85.27% 85.99% 86.34%
हिन्दी 6.96% 7.17% 6.58% 6.13%[b]
संथाली 2.66% 2.80% 2.73%
उर्दू 1.82% 2.06% 2.14%
नेपाली 1.27% 1.28% 1.26%
अन्य भाषाएँ[a] 1.07% 1.42% 1.30% 13.66% 93.87%

पुदुच्चेरी

पुदुच्चेरी में भाषा प्रवीणता (2011)[4]
Languages percent
तमिल
  
90.88%
अंग्रेज़ी
  
28.10%
हिन्दी
  
3.87%
भाषाएँ 2011[1] 2001[5] 1991[6] 1981[7]
तमिल 88.22% 88.42% 89.19% 89.18%
तेलुगु 5.96% 5.22% 4.31%
मलयालम 3.84% 4.39% 4.75%
उर्दू 0.69%
हिन्दी 0.51%
अन्य भाषाएँ[a] 0.78% 1.97% 1.75% 10.82%

बिहार

बिहार (झारखण्ड सहित) (1971–1991)

भाषाएँ 1991[6] 1981[7] 1971[8]
हिन्दी (मैथिली सहित) 80.86% 80.17% 79.77%[b]
उर्दू 9.89%
संथाली 2.95%
बंगाली 2.92%
अन्य भाषाएँ[a] 3.38% 19.83% 20.23%

बिहार (2001–2011)

बिहार में भाषा प्रवीणता (2011)[4]
Languages percent
हिन्दी
  
89.37%
अंग्रेज़ी
  
2.72%
भाषाएँ 2011[1] 2001[5]
हिन्दी 77.52% 73.06%
मैथिली 12.55% 14.25%
उर्दू 8.42% 11.39%
बंगाली 0.78% 0.53%
संथाली 0.44%
अन्य भाषाएँ[a] 0.29% 0.76%

मणिपुर

मणिपुर में भाषा प्रवीणता (2011)[4]
Languages percent
मणिपुरी
  
69.81%
अंग्रेज़ी
  
31.62%
हिन्दी
  
18.44%
भाषाएँ 2011[1] 2001[5] 1991[6] 1981[7]
मणिपुरी (मैतै) 53.30% 58.43% 60.43% 62.36%
थाडो 7.84% 8.25% 5.64%
तांगखुल 6.41% 6.46% 5.45%
कबुई 3.84% 4.06% 3.50%
नेपाली 2.23%
अन्य भाषाएँ[a] 26.38% 22.80% 24.98% 37.64%

मध्य प्रदेश

मध्य प्रदेश (छत्तीसगढ़ सहित) (1971–1991)

भाषाएँ 1991[6] 1981[7] 1971[8]
हिन्दी 85.55% 84.37% 83.30%[b]
भीली 3.35%
गोंडी 2.24%
मराठी 1.94%
उर्दू 1.86%
अन्य भाषाएँ[a] 5.06% 15.63% 16.7%

मध्य प्रदेश (2001–2011)

मध्य प्रदेश में भाषा प्रवीणता (2011)[4]
Languages percent
हिन्दी
  
95.74%
अंग्रेज़ी
  
5.44%
भाषाएँ 2011[1] 2001[5]
हिन्दी 88.57% 87.26%
भीली 4.94% 4.93%
मराठी 1.70% 2.10%
गोंडी 1.60% 1.53%
उर्दू 1.26% 1.97%
अन्य भाषाएँ[a] 1.93% 2.22%

महाराष्ट्र

महाराष्ट्र में भाषा प्रवीणता (2011)[4]
Languages percent
मराठी
  
81.26%
हिन्दी
  
52.09%
अंग्रेज़ी
  
14.32%
भाषाएँ 2011[1] 2001[5] 1991[6] 1981[7] 1971[8]
मराठी 68.93% 68.79% 73.34% 73.62%
हिन्दी 12.89% 11.03% 7.81% 5.02%[b]
उर्दू 6.71% 7.12% 7.26%
गुजराती 2.11% 2.39% 2.55%
तेलुगु 1.18% 1.42%
अन्य भाषाएँ[a] 8.18% 10.68% 7.62% 26.38% 94.98%

मिजोरम

मिजोरम में भाषा प्रवीणता (2011)[4]
Languages percent
मिज़ो
  
82.61%
अंग्रेज़ी
  
15.50%
हिन्दी
  
7.01%
भाषाएँ 2011[1] 2001[5] 1991[6] 1981[7]
मिज़ो 73.16% 73.21% 75.11% 77.59%
बंगाली 9.83% 9.05% 8.57%
लाखेर 3.82% 3.91% 3.83%
त्रिपुरी (ककबरक) 2.97% 1.98% 3.83%
पावी 2.61% 2.80% 2.22%
अन्य भाषाएँ[a] 7.61% 9.04% 6.44% 22.41%

मेघालय

मेघालय में भाषा प्रवीणता (2011)[4]
Languages percent
अंग्रेज़ी
  
15.61%
हिन्दी
  
13.95%
भाषाएँ 2011[1] 2001[5] 1991[6] 1981[7]
खासी 46.59% 47.05% 49.54% 47.46%
गारो 31.56% 31.41% 30.86%
बंगाली 7.84% 8.01% 8.13%
हिन्दी 2.12% 2.16% 2.19%
नेपाली 1.84% 2.25% 2.77%
अन्य भाषाएँ[a] 10.05% 9.12% 6.51% 52.34%

राजस्थान

राजस्थान में भाषा प्रवीणता (2011)[4]
Languages percent
हिन्दी
  
95.04%
अंग्रेज़ी
  
4.55%
भाषाएँ 2011[1] 2001[5] 1991[6] 1981[7] 1971[8]
हिन्दी 89.39% 90.97% 89.56% 89.89% 91.73%[b]
भीली 5.24% 4.60% 5.13%
पंजाबी 3.32% 2.01% 1.90%
उर्दू 0.97% 1.17% 2.17%
अन्य भाषाएँ[a] 1.08% 1.23% 1.24% 10.11% 8.27%

राष्ट्रीय राजधानी क्षेत्र दिल्ली

राष्ट्रीय राजधानी क्षेत्र दिल्ली में भाषा प्रवीणता (2011)[4]
Languages percent
हिन्दी
  
96.75%
अंग्रेज़ी
  
31.72%
भाषाएँ 2011[1] 2001[5] 1991[6] 1981[7] 1971[8]
हिन्दी 84.92% 80.94% 81.64% 76.29% 75.97%[b]
पंजाबी 5.20% 7.14% 7.94% 13.40%
उर्दू 5.17% 6.31% 5.45% 5.68%
बंगाली 1.29% 1.50% 1.29% 1.01%
अन्य भाषाएँ[a] 3.42% 4.10% 3.68% 23.71% 3.94%

लक्षद्वीप

लक्षद्वीप में भाषा प्रवीणता (2011)[4]
Languages percent
मलयालम
  
90.01%
अंग्रेज़ी
  
19.30%
हिन्दी
  
17.87%
भाषाएँ 2011[1] 2001[5] 1991[6] 1981[7]
मलयालम 84.17% 83.80% 84.47% 84.51%
तमिल 0.56%
हिन्दी 0.25%
बंगाली 0.22%
मह्ल और अन्य भाषाएँ[a] 14.80% 16.20% 15.53% 15.49%

सिक्किम

सिक्किम में भाषा प्रवीणता (2011)[4]
Languages percent
नेपाली
  
85.18%
हिन्दी
  
47.96%
अंग्रेज़ी
  
27.69%
भाषाएँ 2011[1] 2001[5] 1991[6] 1981[7]
नेपाली 62.60% 62.61% 63.09% 62.57%
हिन्दी 7.96% 6.67% 4.89%
भूटिया (सिक्किमी) 6.86% 7.73% 8.02%
लिंबू 6.34% 6.34% 6.64%
लेपचा 6.27% 6.61% 7.34%
अन्य भाषाएँ[a] 9.97% 10.04% 10.02% 37.43%

हरियाणा

हरियाणा में भाषा प्रवीणता (2011)[4]
Languages percent
हिन्दी
  
95.34%
अंग्रेज़ी
  
15.59%
भाषाएँ 2011[1] 2001[5] 1991[6] 1981[7] 1971[8]
हिन्दी 88.05% 87.31% 91.00% 88.77% 89.42%[b]
पंजाबी 9.47% 10.57% 7.11%
उर्दू 1.48% 1.23% 1.59%
बंगाली 0.28% 0.19%
मैथिली 0.10%
अन्य भाषाएँ[a] 0.62% 0.70% 0.30% 11.23% 10.58%

हिमाचल प्रदेश

हिमाचल प्रदेश में भाषा प्रवीणता (2011)[4]
Languages percent
हिन्दी
  
96.57%
अंग्रेज़ी
  
10.64%
भाषाएँ 2011[1] 2001[5] 1991[6] 1981[7] 1971[8]
हिन्दी 85.88% 89.01% 88.87% 88.95% 86.87%[b]
पंजाबी 8.96% 5.99% 6.28%
नेपाली 1.30% 1.16%
किन्नौरी 1.20% 1.06% 1.19%
कश्मीरी 0.83%
अन्य भाषाएँ[a] 1.83% 2.79% 3.66% 11.05% 13.13%

नोट

  1. अन्य भाषाएँ के प्रतिशत आंकड़े शायद सटीक नहीं है निकटतम करने के वजह से।
  2. 1971 और पहले, मैथिली सहित।

सन्दर्भ

  1. "Paper 1 of 2018 Language" (PDF). भारत की जनगणना. अभिगमन तिथि 5 जून 2018.
  2. "C-17 POPULATION BY BILINGUALISM AND TRILINGUALISM" (PDF). महारजिस्ट्रार एवं जनगणना आयुक्त का कार्यालय, भारत. मूल (PDF) से 2018-11-15 को पुरालेखित. नामालूम प्राचल |deadurl= की उपेक्षा की गयी (मदद)
  3. "C-17 POPULATION BY BILINGUALISM AND TRILINGUALISM". महारजिस्ट्रार एवं जनगणना आयुक्त का कार्यालय, भारत. मूल से 2016-12-27 को पुरालेखित. नामालूम प्राचल |deadurl= की उपेक्षा की गयी (मदद)
  4. "C-17 POPULATION BY BILINGUALISM AND TRILINGUALISM". महारजिस्ट्रार एवं जनगणना आयुक्त का कार्यालय, भारत. मूल से 2018-11-13 को पुरालेखित. नामालूम प्राचल |deadurl= की उपेक्षा की गयी (मदद)
  5. "भारत के भाषाजात अल्रपंखवयकों के आयुक्त का पचासवाँ प्रतिवेदन (जुलाई 2012 से जून 2013)" (PDF). भाषाजात अल्रपंखवयकों के आयुक्त, अल्पसंख्यक कार्य मंत्रालय, भारत सरकार. अभिगमन तिथि 5 सितम्बर 2017.
  6. "Thirty-eight Report of the Commissioner for Linguistic Minorities in India (For the period July, 1999 to June, 2000)" (PDF). Commissioner for Linguistic Minorities, Ministry of Minority Affairs, Government of India. अभिगमन तिथि 5 सितम्बर 2017.
  7. Raja R. Mehrotra (1 January 1990). Nehru: Man Among Men. Mittal Publications. आई॰ऍस॰बी॰ऍन॰ 978-81-7099-196-0.
  8. Kapil Kapoor (1994). Language, Linguistics, and Literature, the Indian Perspective. Academic Foundation. आई॰ऍस॰बी॰ऍन॰ 8171880649. सन्दर्भ त्रुटि: <ref> अमान्य टैग है; "Kapoor1994" नाम कई बार विभिन्न सामग्रियों में परिभाषित हो चुका है
  9. Debi Prasanna Pattanayak (1990). Multilingualism in India. Multilingual Matters. पृ॰ 6. आई॰ऍस॰बी॰ऍन॰ 978-1-85359-072-6.