टी वी वेंकटाचल शास्त्री

मुक्त ज्ञानकोश विकिपीडिया से
(टी वी वेंकटचल शास्त्री से अनुप्रेषित)
टी वी वेंकटाचल शास्त्री

डॉ टी वी वेंकटाचल शास्त्री
जन्म 26 अगस्त 1933 (1933-08-26) (आयु 90)
कनकपुर, बंगलुरु
राष्ट्रीयता भारतीय
क्षेत्र कन्नड साहित्य, कन्नड व्याकरण, समालोचना, सम्पादन
संस्थान उस्मानिया विश्वविद्यालयहैदराबद, मसूर विश्वविद्यालय, बी एम श्री प्रतिष्ठान, मुलुकनाडु महासंघ
शिक्षा महाराजा कालेज, मैसूर
प्रसिद्धि महाकाव्यलक्षण (1969), श्रीवत्स निघण्टु (1971), मुलुकनाडु ब्राह्मणरु (2000), Udaracharitaru Udattaprasangagalu (2002), Kannada Chandomimase (2003),
उल्लेखनीय सम्मान Kannada State Award (1988), कन्नड साहित्य अकादमी पुरस्कार (Hon.) (1997), भाषासम्मान (2002), आर्यभट पुरस्कार (2006)

टी वी वेंकटसुब्बाशास्त्री वेंकटाचल शास्त्री (कन्नड: ಟಿ.ವಿ.ವೆoಕಟಾಚಲಶಾಸ್ತ್ರೀ) गणमान्य कन्नड लेखक, वैयाकरण, समालोचक, सम्पादक एवं कोशकार हैं।

रचित ग्रन्थ[संपादित करें]

व्याकरणग्रंथ
  • हॊसगन्नडद व्याकरण (१९९०)
  • केशिराज विरचित 'शब्दमणिदर्पणम् (सं.) (१९९४)
  • हॊसगन्नड व्याकरण, छंदस्सु मत्तु व्यावहारिक कन्नड (सह) (१९९७)
  • केशिराज विरचित शब्दमणिदर्पणं(सं) (१९९७)
  • दर्पण विवरण (शब्दमणिदर्पणद वस्तुविवरणॆ) (२००१)
  • कन्नड प्रथम व्याकरण (परिष्कृत) (२००८)
  • कन्नड बरॆवणिगॆ : दोषगळु,दौर्बल्यगळु (सह) (२०१०)
  • हळगन्नड व्याकरण प्रवेशिकॆ (२०१८)
  • कन्नड आडुमातु बरॆवणिगॆगळल्लि विकल्परूपगळु, रूढिय तप्पुगळु (२०१९)
काव्यमीमांसा
  • महाकाव्य लक्षणगळु. (१९६९)
  • कन्नड चित्रकाव्य (१९८७)
  • महक : व्यालक्षण (2015)
साहित्यविमर्श, संशोधन
  1. साहित्य मंथन (१९७२)
  2. कन्नड नेमिनाथ पुराणगळ तौलनिक अध्ययन (१९७३)
  3. चावुंडराय (१९७३)
  4. जैन भागवत-भारतगळु: ऒंदु समीक्षॆ (१९८०)
  5. प्राचीन कन्नड साहित्य: कॆलवु नोटगळु (१९८१)
  6. मूरु समीक्षॆगळु -(१९८१)
  7. हॊसगन्नड साहित्य: कॆलवु नोटगळु(१९८२)
  8. नम्म कर्नाटक (१९८३)
  9. पंप (१९८७)
  10. हळॆय हॊन्नु (१९९१)
  11. शास्त्रीय-१ (१९९९)
  12. शास्त्रीय-२ (१९९९)
  13. शास्त्रीय-३ (१९९९)
  14. शास्त्रीय-४ (१९९९)
  15. मुलकनाडु ब्राह्मणरु (समुदाय, संस्कृति)(२०००)
  16. अर्धनेमिपुराण कथासार, वस्तुविमर्शॆ (१९९९)
  17. शास्त्रीय-५ : मार्गदर्शक महनीयरु (२००२)
  18. शास्त्रीय-६ : साहित्यशोध (२००५)
  19. कनकपुर ऎंब कानकान हळ्ळिय चरित्रॆ (२००७)
  20. शास्त्रीय-७ : साहित्यसन्निधि (२००८)
  21. कन्नड अभिजात साहित्य: अध्ययनद अवकाशगळु, आह्वानगळु (२००९)
  22. कुवॆंपु संपुट (२०१०)
  23. शास्त्रीय-८ : साहित्यकल्प (२०११)
  24. शास्त्रीय-९ : साहित्यसंधान (२०१२)
  25. शास्त्रीय-१०: साहित्यानुवाद (२०१३)
  26. रन्नकवि कृतिगळु:कॆलवु वस्तु विचारगळु;पाठविमर्शॆगळु (२०१६)
  27. शास्त्रीय-११: साहित्यचारण (२०१७)
छन्द
  • कन्नड छंदस्सु (१९७०)
  • कन्नड छंदःस्वरूप (१९७८)
  • कन्नड छंदोविहार (१९८९)
  • कन्नड छंदोमीमांसॆ (२००३)
  • छंदोंबुधि (सं.) (२००७)
  • कन्नड छंदःकोश (२०११)
निघण्टुरचना
  • १९७१ - श्रीवत्स निघंटु
  • १९७७ - कन्नड रत्नकोश (सह)
  • १९९४ - गजशास्त्र शब्दकोश
  • २०१४ - अच्चगन्नड प्राणिपदकोश
  • २०१७ - अच्चगन्नड देहावयव पदकोश
ग्रंथसंपादन
  • शब्दार्थविहार
  • ग्रंथ संपादन परिभाषाकोश
जीवन चरित्र
  • महामहोपाध्याय डा.आर्. शामशास्त्रि (१९८०)
  • राव् बहद्दूर् ऎं. शामरायरु(१९८२)
  • साहित्य शिल्पिगळु (१९८५)
  • ऎं.शामरायरु : जीवन मत्तु कार्य (१९९५)
  • ऎ.आर्. कृष्णशास्त्री (२०००)
  • भारतरत्न सर्.ऎं.विश्वेश्वरय्यनवर पूर्वजरु (२००५)
  • आप्तरु आचार्यरु (२००५)
  • बॆंगळूरु कलासिपाळ्यद श्री सहजानंद भारती स्वामिगळु (२००६)
  • डा.ऎ.वॆंकटसुब्बय्य (२००७)
  • ऎ.वॆंकटकृष्णय्यनवर आत्मकथॆ (सं)(२००८)
  • क.वॆं.राघवाचार् (२०१०)
  • बापु सुब्बरायरु : जीवनकार्य (२०१०)
  • ऎं.ऎ.रामानुज अय्यंगार् (२०१३)
  • नॆनपुगळ नॆरळल्लि-१११ व्यक्तिचित्रगळु (२०१८)
  • आर्. नरसिंहाचार्य (२०१९)
सम्पादित ग्रन्थ - गद्य
  • कन्नड अध्ययन संस्थॆय कन्नड साहित्य चरित्रॆ सं.१, सं.२, मैसूरु वि.वि, मैसूरु (१९७४),(१९७५)
  • संशोधन लेखनगळु-ऎस्. श्रीकंठशास्त्री(सह) मैसूरु वि.वि, मैसूरु (१९७५)
  • कन्नड अध्ययन संस्थॆय कन्नड साहित्य चरित्रॆ सं.३, सं.४-भाग १ मैसूरु वि.वि, मैसूरु (१९७६) ,(१९७६)
  • कन्नड अध्ययन संस्थॆय कन्नड साहित्य चरित्रॆ सं.४-भाग २,सं.५-भाग १,मैसूरु वि.वि, मैसूरु(१९७६) ,(१९७६)
  • स्वस्ति:त.सु. शामरायर अभिनंदन ग्रंथ (सह) त.वॆं. स्मारक ग्रंथमालॆ,मैसूरु(१९८३)
  • प्राक्तन : आर्. नरसिंहाचार्यर लेखनगळु, भाषणगळु, कन्नड अध्ययन संस्थॆ, मैसूरु विश्वविद्यानिलय,मैसूरु-(१९८६)
  • प्रॊ.डि.ऎल्.नरसिंहाचार्यर रुद्रनाटकोपन्यासगळु(१९८६)
  • चामरस (सह) (१९८७)
  • गद्यकुसुमांजलि (सह) (१९८८)
  • अल्लावुद्दीन् मत्तु अद्भुतदीप-ऎस्.जि. नरसिंहाचार् (१९९२)
  • अभिज्ञान : डा. कॆ. कृष्णमूर्ति अभिनंदन ग्रंथ (सह) (१९९५)
  • मुद्रामंजूषवु : कॆंपु नारायण कवि (१९९९)
  • डा. ऎ. वॆंकटसुब्बय्यनवर संशोधन लेखनगळु (२००१)
  • मुलकनाडु सिरि (२००२)
  • श्री साहित्यमणिमालॆ:आचार्य बि.ऎं.श्रीकंठय्यनवर हॆच्चिन बरहगळु, भाषणगळु (२००८)
  • प्रॊ.डि.ऎल्. नरसिंहाचार्यर हॆच्चिन बरहगळु, भाषणगळु (२००८)
  • गलिवरन देशसंचार-ऎस्.जि. नरसिंहाचार्यरु (२००८)
  • मं-प्रबंधगळु-ऎस्.मंजुनाथ् (२००८)
  • जि.ऎस्.गायिरवर संशोधन लेखनगळु (२००९)
  • Srikanthika : Prof. S. Srikantha Sastri Felicitation Vol. (Co-ed)(१९७५)
  • Vibrant India : Collected Papers of Mahamahopadhyaya Dr. R. Shamasastry (Co)(2009)
  • Srikanthayana : Collected Papers of Dr. S. Srikanthasastri Vol I & II (Co)(2016)
  • ऎन्.ऎस्. सुब्बरायरु बदुकु:बरह,भाषणगळु(2019)
  • कथावळि (बापु सुब्बरायरु) (२०१९)
सम्पादित ग्रन्थ - पद्य
  • कन्नड काव्यसंचय-भाग १ (सह) कन्नड अध्ययन संस्थॆ, मैसूरु वि.वि(१९७१)
  • श्रीकंठेश्वर शतकं-ऎस्. श्रीकंठशास्त्री (१९७५)
  • कन्नड काव्यसंचय-भाग २ (सह) (१९७८)
  • ऎस्.जि.नरसिंहाचार्यर कवितॆगळु-भाग १ (१९८६)
  • गमकमंजूष (१९८७)
  • कन्नड कविगळु कंड गॊम्मटेश्वर (१९९०)
  • अनुकरणगीतलहरि-ऎन्.जयरामाचार्य (१९९१)
  • कन्नड चॆन्नुडि (मूल तात्पर्यसहित कन्नड सुभाषितगळ बृहत् संपुट) (१९९१)
  • काव्यवाहिनि-दसरा कविसम्मेळनगळ कवितॆगळु (१९९१)
  • काव्यश्रीरंग-दसरा कविसम्मेळनगळ कवितॆगळु (१९९२)
  • पंपकवि विरचित आदिपुराणं (१९९५)
  • सिरिभूवलय-कुमुदेंदु मुनि (सह)(२००३)
  • काव्यजिनाष्टकगळु (२००६)
  • बॊप्पणपंडितन गॊम्मटजिनेंद्र गुणस्तवं (२००६)
  • निर्वाणलक्ष्मीपतिस्तवनं (सं) (२००६)
  • पंपसंपुट-आदिपुराणं, विक्रमार्जुन विजयं (२००६)
  • गंगराज शिवमारकृत कल्पनारत्न (सह) (२००७)
  • ब्रह्मशिवन समयपरीक्षॆ (२००८)
  • त्रैलोक्यचूडामणिस्तोत्र (सं) (२००९)
  • चंद्रन मेलॊंदु चंदद पयण (चंद्रवीथीविहार) (२०१०)
  • श्रीविजयप्रभूतं कविराजमार्गं (२०११)
  • बालवैद्यद चॆलुव विरचित रत्नशास्त्र (२०११)
  • चंद्रराजविरचितं मदनतिलकं (२०१२)
नाटक
  • बद्धप्रमीत्यूस् (१९६६)- ईस्किलस् कविय रुद्रनाटकद हळगन्नडानुवाद
  • कंस (१९७१) मूल : नेमिचंद्र का अर्धनेमिपुराणम्
  • ट्राकिय पॆण्गळ् (१९७८)- Women of Trachis का हळगन्नडानुवाद
  • हॊसगन्नड मित्रविंदागोविंद (१९८१)
  • ऎरडु ग्रीक् रुद्रनाटकगळु (२००९) (बद्ध प्रमीत्यूस् मत्तु ट्राकिय पॆण्गळ्)
  • ऎरडु भारतीय नाटकगळु (२०१०) (कंस मत्तु मित्रविंदागोविंद)
प्रबन्ध
  • काव्यचित्रगळु (१९७५)
  • सद्दॆंतॆंबर गंड (१९८२)
  • मॆलुगाळिय मातुगळु (१९९०)
  • उदारचरितरु उदात्तप्रसंगगळु (२००२)
  • नॆनपुगळ नॆरळल्लि (२०१६)
  • कॆलवु हळॆय प्रसंगगळु (२०१८)
भाषान्तर
  • वेदं वॆंकटराय शास्त्रि (१९८६)
  • हरिवंशपुराणसार (१९८७)
  • कर्णपार्यन नेमिनाथपुराण कथासार (२००२)
  • नम्म मातृभूमि - स्वामि विवेकानन्द (२०१०)

सन्दर्भ[संपादित करें]