गुजराती साहित्यकार

मुक्त ज्ञानकोश विकिपीडिया से

गुजराती भाषा के प्रथम व्याकरण ग्रंथ की रचना जैन मुनि हेमचंद्राचार्य ने की थी। गुजराती भाषा के प्रथम कवि नरसिंह महेता हैं तथा प्रथम लेखक नर्मद हैं।

ख्यातनाम गुजराती साहित्यकार[संपादित करें]

कवि[संपादित करें]

लेखक[संपादित करें]

लेखक एवं उनके उपनाम[संपादित करें]

प्रेमसखि प्रेमानंद स्वामी
अझिझ धनशंकर त्रिपाठी
अदल अरदेशर खबरदार
अनामी रणजितभाई पटेल
अज्ञेय सच्चिदानंद वात्स्यायन
उपवासी भोगीलाल गांधी
उशनस् नटवरलाल पंड्या
कलापी सुरसिंहजी गोहिल
कान्त मणिशंकर भट्ट
काकासाहेब दत्तात्रेय कालेलकर
घनश्याम कनैयालाल मुनशी
गाफिल मनुभाई त्रिवेदी
चकोर बंसीलाल वर्मा
चंदामामा चंद्रवदन मेहता
जयभिख्खु बालाभाई देसाई
जिप्सी किशनसिंह चावडा
ठोठ निशाळीयो बकुल त्रिपाठी
दर्शक मनुभाई पंचोळी
द्विरेफ, शेष, स्वैरविहारी रामनारायण पाठक
धूमकेतु गौरीशंकर जोषी
निराला सूर्यकान्त त्रिपाठी
पतील मगनलाल पटेल
पाराशर्य मुकुन्दराय पटणी
प्रासन्नेय हर्षद त्रिवेदी
प्रियदर्शी मधुसूदेन पारेख
पुनर्वसु लाभशंकर ठाकर
प्रेमभक्ति कवि न्हानालाल
फिलसुफ चीनुभई पटवा
बादरायण भानुशंकर व्यास
बुलबुल डाह्याभाई देरासरी
बेकार ईब्राहीम पटेल
बेफाम बरकतअली विराणी
मकरंद रमणभाई नीलकंठ
मस्त, बाल, कलान्त बालशंकर कंथारिया
मस्तकवि त्रिभुवन भट्ट
मूषिकार रसिकलाल परीख
ललित जमनाशंकर बूच
वनमाळी वांको देवेन्द्र ओझा
वासुकि उमाशंकर जोषी
वैशंपायन करसनदास माणेक
शयदा हरजी दामाणी
शिवम सुंदरम् हिंमतलाल पटेल
शून्य अलीखान बलोच
शौनिक अनंतराय रावळ
सत्यम् शांतिलाल शाह
सरोद मनुभाई त्रिवेदी
सव्यसाची धीरुभाई ठाकोर
साहित्य प्रिय चुनीलाल शाह
सेहेनी बळवंतराय ठाकोर
सुधांशु दामोदर भट्ट
सुन्दरम् त्रिभुवनदास लुहार
सोपान मोहनलाल मेहता
स्नेहरश्मि झीणाभाई देसाई
सहज विवेक काणे

गुजराती भाषा की प्रथम कृतियाँ[संपादित करें]

  • आत्मकथा: मारी हकीकत, नर्मद
  • इतिहास: गुजरातनो इतिहास
  • काव्यसंग्रह: गुजराती काव्यदोहन, दलपतराम
  • जीवनचरित्र: कोलंबसनो वृतांत, प्राणसुखलाल मथुरदास
  • नाटक: लक्ष्मी, दलपतराम
  • प्रबंध: कान्ह्डे प्रबंध, पज्ञनाभ (१४५६)
  • नवलकथा: करणघेलो, नंदशंकर महेता
  • महानवलकथा: सरस्वतीचंद्र, गोवर्धनराम त्रिपाठी
  • मनोविज्ञान: मनुभाई ध्रिवेदी
  • मुद्रित पुस्तक: विधासंग्रह पोथी
  • रास: भरतेश्वर बाहुबलिरास, शालिभद्रसुरि (११८५)
  • लोकवार्ता: हंसराज-वच्छराज, विजयभद्र (१३५५)

साहित्यकार और उनकी कृतियाँ[संपादित करें]

  • दलपतराम: भाग १ अने २, फार्बसविरह, मिथ्यभिमान
  • नर्मदाशंकर दवे (गुजराती गध्यना पिता): मारी हकीकत, राजयरंग, मेवाडनी हकीकत, पिंगळ प्रवेश
  • नवलराम पंड्याः भटनु भोपाळु, कविजीवन, निबंधरीति, जनावरनी जान
  • नंदशंकर मेहताः करणघेलो
  • भोळानाथ साराभाईः अभंगमाळा
  • महीपतराम नीलकंठः इंग्लेन्डनी मुसाफरीनु वर्णन, वनराज चावडो
  • रणछोडभाई दवेः ललितादुःख दर्शक
  • अंबालाल देसाईः शांतिदास
  • गणपतराम भट्ट: प्रताप नाटक
  • अनंतप्रसाद वैष्णवः राणकदेवी
  • गोवर्धानराम त्रिपाठीः सरस्वतीचंद्रः भाग १ थी ४, श्नेहमुद्रा, लीलावत जीवनकला
  • मणिलाल द्रिवेदीः कान्ता, न्रुसिंहावतार, अमर आशा
  • बाळशंकळ कंथारियाः कलान्त कवि, हरिप्रेम पंचदशी
  • केशवलाल ध्रुवः मेळनी मुद्रिका, साहित्य अने विवेचन
  • आनंदशंकर ध्रुव: आपणो धर्म, विचार-माधुरीः भाग १ अने २
  • नरसिंहराव दिवेटिया: कुसुममाळा, ह्दयवीणा, प्रेमळज्योति
  • रमणभाई नीलकंठ: राईनो पर्वत, भद्रंभद्र
  • मणिशंकर भट्ट: सागर अने शाशी, उदगार, अतिज्ञान, वसंतविजय, चकवात मिथुन
  • सुरसिंहजी गोहिल: कलापिनो कलरव, बिल्वमंगळ
  • नानालाल: विराटनो हिंडोळो, प्राणेश्वरी, विलासनी शोभा, पित्रुतर्पण, कुरुक्षेत्र, उषा, सारथि
  • दामोदर बोटादकर: कल्लोलिनी, स्तोतस्विनी, निर्झारेणी
  • गांधीजी: सत्यना प्रयोगो अथवा आत्मकथा, दक्षिण आफ्रिकानो इतिहास, बापुना पत्रो
  • काका कालेलकर: ओतराती दिवालो, जीवनलीला, हिमालयनो प्रवास, रखवाडनो आनंद
  • किशोरलाल मशरुवाळा: जीवनशोधन, केळवणीना पाया, अहिंसा विवेचन
  • महादेव देसाई: वीर वल्लभभाई, बारडोली सत्याग्रहनो इतिहास, महादेवभाईनी डायरी (भाग १ थी २३)
  • नरहरि परीख: मानव अर्थशास्त्र
  • कनैयालाल मुनशी: वेरनी वसूलात, पाटणनी प्रभूता, गुजरातनो नाथ, राजाधिराज, स्वप्नद्रष्टा, प्रुथिवी वल्लभ, काकानी शीशी, क्रुष्णावतार
  • रमणलाल देसाईः ज्यंत, शिरीष, कोकिला, ह्दयनाथ, भारेलो अग्नि, कांचन अने गेरु
  • गौरीशंकर जोशीः शामळशानो विवाह, गोमतीदादानु गौरव, तणखामंडळः भाग १ थी ४, भैयादादा, प्रुथ्वि अने स्वर्ग, पोस्ट-ओफिस, चौलादेवी, आम्रपाली, वैशाली
  • रामनारण पाठकः खेमी, एक प्रश्न, मुकुन्दराय, जक्षणी, शेषना काव्यो, मनोविहार , उदधिने
  • झवेरचंद मेघाणी: सिंधुडो, शिवाजीनु हालरडु, कोइनो लाडकवायो, युगवंदना, शोरठ तार वेहता पाणी, वेविशाळ, माणसाईना दीवा, सौराष्ट्रनी रसधार, रढियाळी रात
  • गुणवंतराय आचार्यः अखोवन, आपघात, अल्लाबेली
  • चुनीलाल शाहः कर्मयोगी, राजेश्वर, तपोवन
  • उमाशंकर जोशीः विश्वशांति, एक चुसायेला गोटला, घाणीनु गीत, निशीथ, अभिज्ञा, प्राचीना, सापना भारा, हवेली, गोष्ठि, उघाडी बारी
  • इंदुलाल गांधीः आंधळी मानो कागळ
  • प्रेमशंकर भट्ट धरित्री, तीर्थोदक, श्रीमंगल, प्रेमामृत
  • रामप्रसाद शुक्लः विनाश अने विकास
  • बिन्दु भट्ट : मीरा याज्ञिकनी डायरी, अखेपातर .
  • चंद्रवदन मेहताः यमल. आगगाडी, धरा गुर्जरी, संता कूकडी, गठरिया श्रेणि
  • जयंति दलालः सोयनु नाकु, अंधारपट
  • मनुभाई पंचोळीः दीपनिर्वाण, झेर तो पीधा छे जाणी जाणी, सोक्रेटिस
  • पन्नालाल पटेलः मळेला जीव, मानवीनी भवाई, साचा शमणां, जिंदगीना खेल, सुखदुःखना खेल, वात्रकना कांठे, वैतरणीने कांठे
  • इश्वर पेटलीकरः जनमटीप, भवसागर, मारी हैयासगडी, ऋणानुबंध, काशीनु करवत, लोहीनी सगाई
  • चुनीलाल मडियाः दीवनिर्वाण, सम्राट श्रेणिक, हुं अने मारी वहु, व्याजनो वारस, लीलुडी धरती, वेळावेळानी छांयडी, वानी मारी कोयल
  • शिवकुमार जोषीः प्रसन्न दाम्पत्य, मुक्ति प्रसुन, खुनी, बारी उघाडी रही गई, कंचुकी बंघ, अनंनराग
  • ज्योतिन्द्र दवेः रंगतंरग
  • गुलाबदास ब्रोकरः लता अने बीजी वातो, ऊभी वाटे, माणसना मन
  • इंदुलाल याज्ञिकः वरघोडो, भोळा शेठनु भुदान
  • रसिकलाल परीखः काव्यानुशसन, शर्विलक, मेनागुर्जरी
  • प्रह्लाद पारेखः बारी बहार
  • राजेन्द्र शाहः ध्वनि, आंदोलन, श्रुति, शांत कोलाहल
  • राजेन्द्र शुक्लः कोमल-रिषभ, अंतर-गांधार, स्व-वाचकनी शोधमां, गझल-संहिता (भाग १ थी ५)
  • निरंजन भगतः यंत्रविज्ञान अने मंत्रकविता, घडीक संघ
  • प्रियकान्त मणियारः प्रतीक, अशब्द रात्रि, स्पर्श, समीप
  • हसमुख पाठकः नमेली सांज, सायाजुय
  • नलिन रावळः उदगार, अवकाश, स्वहारः भाग १ अने २
  • बालमुकुन्द दवेः परिक्रमा, कुंतल, चांदनी, तीर्थोत्तम, हरिनो हंसलो
  • वेणीभाई पुरोहितः सिंजारव, दीप्ति, आचमन
  • नटवरलाल पंड्याः प्रसुन, रूप अने रस, प्रथ्विनो छंदोलय
  • जयंत पाठकः मर्मर, संकेत सर्ग, अंतरिक्ष
  • हरीन्द्र दवेः आसव, अर्पण, सुख नामनो प्रदेश, मांधव क्यांय नथी, नीरव संवाद
  • हर्षद त्रिवेदी :एक खाली नाव, रही छे वात अधूरी, तारो अवाज, जाळियुं, पाणीकलर.
  • सुरेश दलालः एकांत, तारीखनु घर, कागळना समुद्रमां फुलोनी होडी, मारी बारीएथीः भाग १ थी १८
  • पिनाकिन ठाकोरः आलाप, झांखी अने पडछाया
  • हसित बुचः सान्निध्य, निरंतर, सूरमंगल
  • हेमंत देसाईः ईंगित, सोनलमृग, शरद
  • दामोदार भट्टः जलभेख, तुंबीजल
  • मनुभाई त्रिवेदीः रामरस, सुरता, सोनावाटकडी
  • मकरंद दवेः वालीडाना वावड, बेहदनी बारखडी, हैयाना वेण
  • नाथालाल दवेः रात थई पुरी

इन्हें भी देखें[संपादित करें]