भ्रष्टाचार बोध सूचकांक

मुक्त ज्ञानकोश विकिपीडिया से
विश्व के सभी देशों का मानचित्र,2022 तक उनके भ्रष्टाचार बोध सूचकांक मूल्यों द्वारा रंग-कूट लिखित ██ 100 – 90 ██ 89 – 80 ██ 79 – 70 ██ 69 – 60 ██ 59 – 50 ██ 49 – 40 ██ 39 – 30 ██ 29 – 20 ██ 19 – 10 ██ 9 – 0 ██ तथ्य अनुपलब्ध

भ्रष्टाचार बोध सूचक (Corruption Perceptions Index) ट्रान्सपैरेंसी इंटरनेशनल नामक एक अन्तरराष्ट्रीय भ्रष्टाचार-विरोधी ग़ैर-सरकारी संगठन द्वारा प्रकाशित एक तालिका है जिसमें हर वर्ष विश्व के अधिकांश देशों को उनमें "विशेषज्ञ आंकलन और मत-सर्वेक्षण के आधार पर बोध होने वाले भ्रष्टाचार के स्तर" को मापा जाता है और देशों को सबसे-कम से सबसे-अधिक भ्रष्टाचार की श्रेणियों और पदों में डाला जाता है।[1] भ्रष्टाचार बोध सूचक भ्रष्टाचार की परिभाषा "निजी लाभ के लिए सरकारी शक्ति का दुरुपयोग" देता है। यह सूचक तालिका सन् १९९५ से प्रतिवर्ष छप रही है और २०१२ में इसमें १६८ देशों को १०० (अति-स्वच्छ) से ० (अति-भ्रष्ट) तक के आंकड़े दिए गए थे।[2]

२०१५ तालिका[संपादित करें]

तालिका में अधिक अंक का अर्थ अधिक स्वच्छता है। कम अंक का अर्थ अधिक भ्रष्टाचार है।

2015[3] 2014[4] 2013[5] 2012[6]
पद देश
या
क्षेत्र
अंक अंक में गत-वर्ष से बदलाव अंक अंक में गत-वर्ष से बदलाव अंक अंक में गत-वर्ष से बदलाव अंक
1  डेनमार्क 91 कमी 1 92 वृद्धि 1 91 वृद्धि 1 90
2  फिनलैंड 90 वृद्धि 1 89 Steady 0 89 कमी 1 90
3  स्वीडन 89 वृद्धि 2 87 कमी 2 89 वृद्धि 1 88
4  न्यूजीलैंड 88 कमी 3 91 Steady 0 91 वृद्धि 1 90
5  नीदरलैंड 87 वृद्धि 4 83 Steady 0 83 कमी 1 84
6  नॉर्वे 87 वृद्धि 1 86 Steady 0 86 वृद्धि 1 85
7   स्विट्ज़रलैंड 86 Steady 0 86 वृद्धि 1 85 कमी 1 86
8  सिंगापुर 85 वृद्धि 1 84 कमी 2 86 कमी 1 87
9  कनाडा 83 वृद्धि 2 81 Steady 0 81 कमी 3 84
10  जर्मनी 81 वृद्धि 2 79 वृद्धि 1 78 कमी 1 79
11  लक्ज़मबर्ग 81 कमी 1 82 वृद्धि 2 80 Steady 0 80
12  यूनाइटेड किंगडम 81 वृद्धि 3 78 वृद्धि 2 76 वृद्धि 2 74
13  ऑस्ट्रेलिया 79 कमी 1 80 कमी 1 81 कमी 4 85
14  आइसलैंड 79 Steady 0 79 वृद्धि 1 78 कमी 4 82
15  बेल्जियम 77 वृद्धि 1 76 वृद्धि 1 75 Steady 0 75
16  ऑस्ट्रिया 76 वृद्धि 4 72 वृद्धि 3 69 Steady 0 69
17  संयुक्त राज्य अमेरिका 76 वृद्धि 2 74 वृद्धि 1 73 Steady 0 73
18  हाँगकाँग 75 वृद्धि 1 74 कमी 1 75 कमी 2 77
19  आयरलैंड 75 वृद्धि 1 74 वृद्धि 2 72 वृद्धि 3 69
20  जापान 75 कमी 1 76 वृद्धि 2 74 Steady 0 74
21  उरुग्वे 74 वृद्धि 1 73 Steady 0 73 वृद्धि 1 72
22  कतर 71 वृद्धि 2 69 वृद्धि 1 68 Steady 0 68
23  चिली 70 कमी 3 73 वृद्धि 2 71 कमी 1 72
24  एस्टोनिया 70 वृद्धि 1 69 वृद्धि 1 68 वृद्धि 4 64
25  फ्रांस 70 वृद्धि 1 69 कमी 2 71 Steady 0 71
26  संयुक्त अरब अमीरात 70 Steady 0 70 वृद्धि 1 69 वृद्धि 1 68
27  भूटान 65 Steady 0 65 वृद्धि 2 63 Steady 0 63
28  बोत्सवाना 63 Steady 0 63 कमी 1 64 कमी 1 65
29  पुर्तगाल 63 Steady 0 63 वृद्धि 1 62 कमी 1 63
30  पोलैंड 62 वृद्धि 1 61 वृद्धि 1 60 वृद्धि 2 58
31  ताइवान 62 वृद्धि 1 61 Steady 0 61 Steady 0 61
32  साइप्रस 61 कमी 2 63 Steady 0 63 कमी 3 66
33  इस्राइल 61 वृद्धि 1 60 कमी 1 61 वृद्धि 1 60
34  लिथुआनिया 61 वृद्धि 3 58 वृद्धि 1 57 वृद्धि 3 54
35  स्लोवेनिया 60 वृद्धि 2 58 वृद्धि 1 57 कमी 4 61
36  स्पेन 58 कमी 2 60 वृद्धि 1 59 कमी 6 65
37  चेकोस्लोवाकिया 56 वृद्धि 5 51 वृद्धि 3 48 कमी 1 49
38  दक्षिण कोरिया 56 वृद्धि 1 55 Steady 0 55 कमी 1 56
39  माल्टा 56 वृद्धि 1 55 कमी 1 56 कमी 1 57
40  केप वर्दे 55 कमी 2 57 कमी 1 58 कमी 2 60
41  कोस्टा रीका 55 वृद्धि 1 54 वृद्धि 1 53 कमी 1 54
42  लातविया 55 Steady 0 55 वृद्धि 2 53 वृद्धि 4 49
43  सेशेल्स 55 Steady 0 55 वृद्धि 1 54 वृद्धि 2 52
44  रवाण्डा 54 वृद्धि 5 49 कमी 4 53 Steady 0 53
45  जॉर्डन 53 वृद्धि 4 49 वृद्धि 4 45 कमी 3 48
46  मॉरिशस 53 कमी 1 54 वृद्धि 2 52 कमी 5 57
47  नामीबिया 53 वृद्धि 4 49 वृद्धि 1 48 Steady 0 48
48  जॉर्जिया 52 Steady 0 52 वृद्धि 3 49 कमी 3 52
49  सउदी अरब 52 वृद्धि 3 49 वृद्धि 3 46 वृद्धि 2 44
50  बहरीन 51 वृद्धि 2 49 वृद्धि 1 48 कमी 3 51
51  क्रोएशिया 51 वृद्धि 3 48 Steady 0 48 वृद्धि 2 46
52  हंगरी 51 कमी 3 54 Steady 0 54 कमी 1 55
53  स्लोवाकिया 51 वृद्धि 1 50 वृद्धि 3 47 वृद्धि 1 46
54  मलेशिया 50 कमी 2 52 वृद्धि 2 50 वृद्धि 1 49
55  कुवैत 49 वृद्धि 5 44 वृद्धि 1 43 कमी 1 44
56  क्यूबा 47 वृद्धि 1 46 Steady 0 46 कमी 2 48
57  घाना 47 कमी 1 48 वृद्धि 2 46 वृद्धि 1 45
58  ग्रीस 46 वृद्धि 3 43 वृद्धि 3 40 वृद्धि 4 36
59  रोमानिया 46 वृद्धि 3 43 Steady 0 43 कमी 1 44
60  ओमान 45 Steady 0 45 कमी 2 47 Steady 0 47
61  इटली 44 वृद्धि 1 43 Steady 0 43 वृद्धि 1 42
62  लेसोथो 44 कमी 5 49 Steady 0 49 वृद्धि 4 45
63  मॉन्टेनीग्रो 44 वृद्धि 2 42 कमी 2 44 वृद्धि 3 41
64  सेनेगल 44 वृद्धि 1 43 वृद्धि 2 41 वृद्धि 5 36
65  दक्षिण अफ्रीका 44 Steady 0 44 वृद्धि 2 42 कमी 1 43
66  साओ तोमे और प्रिन्सीप 42 Steady 0 42 Steady 0 42 Steady 0 42
67  मैसेडोनिया 42 कमी 3 45 वृद्धि 1 44 वृद्धि 1 43
68  तुर्की 42 कमी 3 45 कमी 5 50 वृद्धि 1 49
69  बल्गारिया 41 कमी 2 43 वृद्धि 2 41 Steady 0 41
70  जमैका 41 वृद्धि 3 38 Steady 0 38 Steady 0 38
71  सर्बिया 40 कमी 1 41 कमी 1 42 वृद्धि 3 39
72  अल साल्वाडोर 39 Steady 0 39 वृद्धि 1 38 Steady 0 38
73  मंगोलिया 39 Steady 0 39 वृद्धि 1 38 वृद्धि 2 36
74  पनामा 39 वृद्धि 2 37 वृद्धि 2 35 कमी 3 38
75  त्रिनिदाद और टोबैगो 39 वृद्धि 1 38 Steady 0 38 कमी 1 39
76  बॉस्निया और हर्ज़ेगोविना 38 कमी 1 39 कमी 3 42 Steady 0 42
77  ब्राज़ील 38 कमी 5 43 वृद्धि 1 42 कमी 1 43
78  बुर्किना फासो 38 Steady 0 38 Steady 0 38 Steady 0 38
79  भारत 38 Steady 0 38 वृद्धि 2 36 Steady 0 36
80  थाईलैण्ड 38 Steady 0 38 वृद्धि 3 35 कमी 2 37
81  ट्यूनीशिया 38 कमी 2 40 कमी 1 41 Steady 0 41
82  ज़ाम्बिया 38 Steady 0 38 Steady 0 38 वृद्धि 1 37
83  बेनिन 37 कमी 2 39 वृद्धि 3 36 Steady 0 36
84  चीन 37 वृद्धि 1 36 कमी 4 40 वृद्धि 1 39
85  कोलम्बिया 37 Steady 0 37 वृद्धि 1 36 Steady 0 36
86 लाइबेरिया लाइबेरिया 37 Steady 0 37 कमी 1 38 कमी 3 41
87  श्रीलंका 37 कमी 1 38 वृद्धि 1 37 कमी 3 40
88  अल्बानिया 36 वृद्धि 3 33 वृद्धि 2 31 कमी 2 33
89  अल्जीरिया 36 Steady 0 36 Steady 0 36 वृद्धि 2 34
90  मिस्र 36 कमी 1 37 वृद्धि 5 32 Steady 0 32
91  इण्डोनेशिया 36 वृद्धि 2 34 वृद्धि 2 32 Steady 0 32
92  मोरक्को 36 कमी 3 39 वृद्धि 2 37 Steady 0 37
93  पेरू 36 कमी 2 38 Steady 0 38 Steady 0 38
94  सूरीनाम 36 Steady 0 36 Steady 0 36 कमी 1 37
95  आर्मीनिया 35 कमी 2 37 वृद्धि 1 36 वृद्धि 2 34
96 माली माली 35 वृद्धि 3 32 वृद्धि 4 28 कमी 6 34
97  मेक्सिको 35 Steady 0 35 वृद्धि 1 34 Steady 0 34
98 फ़िलीपीन्स फ़िलिपीन्ज़ 35 कमी 3 38 वृद्धि 2 36 वृद्धि 2 34
99  बोलिविया 34 कमी 1 35 वृद्धि 1 34 Steady 0 34
100  जिबूती 34 Steady 0 34 कमी 2 36 Steady 0 36
101  गैबॉन 34 कमी 3 37 वृद्धि 3 34 कमी 1 35
102  नाइजर 34 कमी 1 35 वृद्धि 1 34 वृद्धि 1 33
103  डोमिनिकन गणराज्य 33 वृद्धि 1 32 वृद्धि 3 29 कमी 3 32
104  इथियोपिया 33 Steady 0 33 Steady 0 33 Steady 0 33
105  कोसोवो 33 Steady 0 33 Steady 0 33 कमी 1 34
106  मॉल्डोवा 33 कमी 2 35 Steady 0 35 कमी 1 36
107  अर्जेंटीना 32 कमी 2 34 Steady 0 34 कमी 1 35
108  बेलारूस 32 वृद्धि 1 31 वृद्धि 2 29 कमी 2 31
109  कोत द'ईवोआर 32 Steady 0 32 वृद्धि 5 27 कमी 2 29
110  ईक्वाडोर 32 कमी 1 33 कमी 2 35 वृद्धि 3 32
111  टोगो 32 वृद्धि 3 29 Steady 0 29 कमी 1 30
112  हौण्डुरस 31 वृद्धि 2 29 वृद्धि 3 26 कमी 2 28
113  मलावी 31 कमी 2 33 कमी 4 37 Steady 0 37
114  मॉरीतानिया 31 वृद्धि 1 30 Steady 0 30 कमी 1 31
115  मोज़ाम्बीक 31 Steady 0 31 वृद्धि 1 30 कमी 1 31
116  वियतनाम 31 Steady 0 31 Steady 0 31 Steady 0 31
117  पाकिस्तान 30 वृद्धि 1 29 वृद्धि 1 28 वृद्धि 1 27
118  तंज़ानिया 30 कमी 1 31 कमी 2 33 कमी 2 35
119  अज़रबैजान 29 Steady 0 29 वृद्धि 1 28 वृद्धि 1 27
120  गुयाना 29 कमी 1 30 वृद्धि 3 27 कमी 1 28
121  रूस 29 वृद्धि 2 27 कमी 1 28 Steady 0 28
122 सिएरा लियोन सिएरा लियोन 29 कमी 2 31 वृद्धि 1 30 कमी 1 31
123  गाम्बिया 28 कमी 1 29 वृद्धि 1 28 कमी 6 34
124  ग्वाटेमाला 28 कमी 4 32 वृद्धि 3 29 कमी 4 33
125  कज़ाकिस्तान 28 कमी 1 29 वृद्धि 3 26 कमी 2 28
126  किर्घिस्तान 28 वृद्धि 1 27 वृद्धि 3 24 Steady 0 24
127  लेबनान 28 वृद्धि 1 27 कमी 1 28 कमी 2 30
128  मैडागास्कर 28 Steady 0 28 Steady 0 28 कमी 4 32
129 पूर्वी तिमोर तिमोर लेस्ते 28 Steady 0 28 कमी 2 30 कमी 3 33
130  कैमरून 27 Steady 0 27 वृद्धि 2 25 कमी 1 26
131  ईरान 27 Steady 0 27 वृद्धि 2 25 कमी 3 28
132  नेपाल 27 कमी 2 29 कमी 2 31 वृद्धि 4 27
133  निकारागुआ 27 कमी 1 28 Steady 0 28 कमी 1 29
134  पराग्वे 27 वृद्धि 3 24 Steady 0 24 कमी 1 25
135  यूक्रेन 27 वृद्धि 1 26 वृद्धि 1 25 कमी 1 26
136  कोमोरोस 26 Steady 0 26 कमी 2 28 Steady 0 28
137  नाईजीरिया 26 कमी 1 27 वृद्धि 2 25 कमी 2 27
138  ताजिकिस्तान 26 वृद्धि 3 23 वृद्धि 1 22 Steady 0 22
139  बांग्लादेश 25 Steady 0 25 कमी 2 27 वृद्धि 1 26
140  गिनी 25 Steady 0 25 वृद्धि 1 24 Steady 0 24
141  केन्या 25 Steady 0 25 कमी 2 27 Steady 0 27
142  लाओस 25 Steady 0 25 कमी 1 26 वृद्धि 5 21
143  पापुआ न्यू गिनी 25 Steady 0 25 Steady 0 25 Steady 0 25
144  युगांडा 25 कमी 1 26 Steady 0 26 कमी 3 29
145  मध्य अफ़्रीकी गणराज्य 24 Steady 0 24 कमी 1 25 कमी 1 26
146  कॉन्गो 23 Steady 0 23 वृद्धि 1 22 कमी 4 26
147  चाड 22 Steady 0 22 वृद्धि 3 19 Steady 0 19
148  कांगो लोकतान्त्रिक गणराज्य 22 Steady 0 22 Steady 0 22 वृद्धि 1 21
149  म्यान्मार 22 वृद्धि 1 21 Steady 0 21 वृद्धि 6 15
150  बरण्डी 21 वृद्धि 1 20 कमी 1 21 वृद्धि 2 19
151  कम्बोडिया 21 Steady 0 21 वृद्धि 1 20 कमी 2 22
152  ज़िम्बाब्वे 21 Steady 0 21 Steady 0 21 वृद्धि 1 20
153  उज़्बेकिस्तान 19 वृद्धि 1 18 वृद्धि 1 17 Steady 0 17
154  इरीट्रिया 18 Steady 0 18 कमी 2 20 कमी 5 25
155  सीरिया 18 कमी 2 20 वृद्धि 3 17 कमी 9 26
156  तुर्कमेनिस्तान 18 वृद्धि 1 17 Steady 0 17 Steady 0 17
157  यमन 18 कमी 1 19 वृद्धि 1 18 कमी 5 23
158  हैती 17 कमी 2 19 Steady 0 19 Steady 0 19
159  गिनी-बिसाऊ 17 कमी 2 19 Steady 0 19 कमी 6 25
160  वेनेज़ुएला 17 कमी 2 19 कमी 1 20 वृद्धि 1 19
161  ईराक 16 Steady 0 16 Steady 0 16 कमी 2 18
162  लीबिया 16 कमी 2 18 वृद्धि 3 15 कमी 6 21
163  अंगोला 15 कमी 4 19 कमी 4 23 वृद्धि 1 22
164  दक्षिण सूडान 15 Steady 0 15 वृद्धि 1 14 Steady 0
165  सूडान 12 वृद्धि 1 11 Steady 0 11 कमी 2 13
166  अफ़ग़ानिस्तान 11 कमी 1 12 वृद्धि 4 8 Steady 0 8
167  उत्तर कोरिया 8 Steady 0 8 Steady 0 8 Steady 0 8
168  सोमालिया 8 Steady 0 8 Steady 0 8 Steady 0 8

इन्हें भी देखें[संपादित करें]

सन्दर्भ[संपादित करें]

  1. Transparency International (2011). "Corruption Perceptions Index". Transparency International. Transparency International. मूल से 19 जून 2006 को पुरालेखित. अभिगमन तिथि 1 December 2011.
  2. Transparency International (2012). "Corruption Perceptions Index 2012: In detail". Transparency International. Transparency International. मूल से 13 जनवरी 2013 को पुरालेखित. अभिगमन तिथि 24 August 2011.
  3. "CPI 2015 table". Transparency International. मूल से 29 जुलाई 2017 को पुरालेखित. अभिगमन तिथि 2016-01-28.
  4. "CPI 2014 table". Transparency International. मूल से 2 दिसंबर 2015 को पुरालेखित. अभिगमन तिथि 2014-12-16.
  5. "CPI 2013 table". Transparency International. मूल से 5 दिसंबर 2016 को पुरालेखित. अभिगमन तिथि 2014-12-16.
  6. "CPI 2012 table". Transparency International. मूल से 28 मई 2013 को पुरालेखित. अभिगमन तिथि 2014-12-16.