विंटर वार

मुक्त ज्ञानकोश विकिपीडिया से
विंटर वॉर
द्वितीय विश्वयुद्ध का भाग

विंटर वॉर के समय एक फ़ीनिश मशिनगन क्रू
तिथि 30 नवम्बर 1939 – 13 मार्च 1940
स्थान पूर्वी फिनलैंड
परिणाम मॉस्को शान्ति समझौता
क्षेत्रीय
बदलाव
फिनलैंड की खाड़ी, द्वीप, कैरेलियाई इस्थमस, लदोगा, करेलिया, कैरेलियाई इस्थमस, सल्ल एवम रैबाश प्रायद्वीप का अधिकरण एवं हैंको की सोवियत संघ को पट्टकरण।
योद्धा
साँचा:Country data फ़िनलैण्ड
  • विदेशी स्वयंसेवक
साँचा:Country data सोवियत संघ
सेनानायक
फिनलैंड क्योस्ति कालियो
फिनलैंड रिस्तो रायति
फिनलैंड कार्ल गुस्तॉफ एमिल मनरहेइम
सोवियत संघ जोसेफ़ स्टालिन
सोवियत संघ किरिल मेरेट्सकोव
सोवियत संघ क्लाइमेंट वोरोशीलोव
सोवियत संघ समयों तिमेशीनको[1][2][3][4]
शक्ति/क्षमता
300,000–340,000 सैनिक[5][6]
32 टैंक[7]
114 युद्ध-विमान[8]
425,000–760,000 सैनिक[9][10][11][12]
2,514–6,541 टैंक[13]
3,880 युद्ध-विमान[14]
मृत्यु एवं हानि
25,904 मृत या अज्ञात[15]
43,557 आहत[16]
800–1,100 युद्ध बन्दी[17]
20–30 टैंक
62 युद्ध-विमान[18]
70,000 कुल मृत
126,875–167,976 मृत या अज्ञात[19][20][21]
188,671–207,538 आहत[19][20]
5,572 युद्ध बन्दी[22]
1,200–3,543 टैंक[23][24][25]
261–515 युद्ध-विमान[25][26]
321,000–381,000 कुल मृत

विंटर वॉर (फ़िनिश: talvisota, स्वीडिश: vinterkriget, रूसी: Зи́мняя война́, अनु० Zimnyaya voyna), सोवियत - फीनिश युद्ध 1939–1940 (रूसी: Сове́тско-финская война́ 1939–1940) एवं सोवियत - फ़िनलैण्ड युद्ध 1939–1940 (रूसी: Сове́тско-финляндская война́ 1939–1940) प्रायः रूसी इतिहास;[27][28][29] रूसो-फीनिश युद्ध 1939–1940 या फीनो-रूसी युद्ध 1939–1940 तत्कालीन सोवियत संघ एवं फिनलैण्ड के बीच चला १९३९ से १९४० तक का साढ़े तीन माह लम्बा युद्ध था। यह युद्ध फिनलैण्ड पर द्वितीय विश्व युद्ध के साढ़े तीन माह बाद ३० नवंबर १९३९ को सोवियत संघ द्वाआ फ़िनलैण्ड पर की गई चढ़ाई से आरम्भ हुआ था और इसका अन्त मॉस्को शान्ति समझौते से १३ मार्च १९४० को हुआ था। राष्ट्र संघ ने इस हमले को अवैध माना और संघ से सोवियत संघ को निष्कासित कर दिया।

सन्दर्भ[संपादित करें]

  1. Edwards (2006), p. 93
  2. Edwards (2006), p. 125
  3. Manninen (2008), p. 14
  4. Trotter (2002), p. 204
  5. Palokangas (1999), pp. 299–300
  6. Juutilainen & Koskimaa (2005), p. 83
  7. Palokangas (1999), p. 318
  8. Peltonen (1999)
  9. Meltiukhov (2000): ch. 4, Table 10
  10. Krivosheyev (1997), p. 63
  11. Kilin (1999), p. 383
  12. Manninen (1994), p. 43
  13. Kantakoski (1998), p. 260
  14. Trotter (2002), p. 187
  15. Kurenmaa and Lentilä (2005), p. 1152
  16. Lentilä and Juutilainen (1999), p. 821
  17. Malmi (1999), p. 792
  18. सन्दर्भ त्रुटि: <ref> का गलत प्रयोग; Tillo1993_160 नाम के संदर्भ में जानकारी नहीं है।
  19. Krivosheyev (1997), pp. 77–78
  20. Kilin (2007b), p. 91
  21. Petrov (2013)
  22. Manninen (1999b), p. 815
  23. Kilin (1999) p. 381
  24. Kantakoski (1998), p. 286
  25. Manninen (1999b), pp. 810–811
  26. Kilin (1999), p. 381
  27. Baryshnikov (2005)
  28. Kovalyov (2006)
  29. Shirokorad (2001)