भारत के वित्त मंत्री

मुक्त ज्ञानकोश विकिपीडिया से
वित्त मंत्री
Minister of Finance,
पदस्थ
निर्मला सीतारामन्

31 मई 2019 से
वित्त मत्रांलय
शैलीमाननीय
संक्षेपाक्षरFM
सदस्यमंत्रिमंडल
मंत्रिमंडल की सुरक्षा संबंधी समिति
नियुक्तिकर्ताराष्ट्रपति
प्रधान मंत्री की सलाह पर
उद्घाटक धारकआर के शनमुखम चेट्टी
गठन15 अगस्त 1947

भारत का वित्त मंत्री भारत सरकार में एक कैबिनेट मंत्री का दर्जा होता है। उसका काम देश का आम बजट तैयार करना होता है एवं वह देश की अर्थव्यवस्था का मुख्य संचालक होता है। वर्तमान (2019 से गठित) मंत्रिमंडल में निर्मला सीतारमण इस पद पर पदासीन हैं।

वित्त मंत्रियों की सूची[संपादित करें]

क्र.स. वित्त मंत्री कार्यकाल शिक्षा प्रधानमंत्री
1 आर के शनमुखम चेट्टी १९४७-१९४९ मद्रास विश्वविद्यालय जवाहरलाल नेहरू
2 जॉन मथाई १९४९-१९५१ मद्रास क्रिश्चयन कालेज
3 चिंतामनराव देशमुख १९५१-१९५७ जीसस कॉलेज, कैम्ब्रिज
4 टी टी कृष्णामचारी १९५७-१९५८ मद्रास विश्वविद्यालय
5 जवाहरलाल नेहरू १९५८-१९५९ ट्रिनिटी महाविद्यालय, कैम्ब्रिज; मिड्ल टेंपल
6 मोरारजी देसाई १९५९-१९६४ विल्सन कॉलेज, मुंबई
(4) टी टी कृष्णामचारी १९६४-१९६७ मद्रास विश्वविद्यालय
7 सचिन्द्र चौधरी १९६६-१९६७
(6) मोरारजी देसाई १९६७-१९७० विल्सन कॉलेज, मुंबई इन्दिरा गांधी
7 इंदिरा गांधी १०७०-१९७१ विश्वभारती विश्वविद्यालय; आक्सफोर्ड विश्वविद्यालय
8 यशवंतराव चव्हाण १९७१-१९७५ पुणे विश्वविद्यालय
9 सी सुब्रमण्यम १९७५-१९७७ मद्रास विश्वविद्यालय
(6) मोरारजी देसाई १९७७-१९७७ विल्सन कॉलेज, मुंबई मोरारजी देसाई
11 हरिभाई एम. पटेल १९७७-१९७९
10 चौधरी चरण सिंह १९७९-१९७९ मेरठ विश्वविद्यालय
(6) मोरारजी देसाई १९७९-१९७९
13 हेमवती नंदन बहुगुणा १९७९-१९७९
10 चौधरी चरण सिंह १९७९-१९८०
11 रामास्वामी वेंकटरमण १९८०-१९८२ मद्रास विश्वविद्यालय
12 प्रणव मुखर्जी १९८२-१९८५ कोलकाता विश्वविद्यालय
13 विश्वनाथ प्रताप सिंह १९८५-१९८७ इलाहाबाद विश्वविद्यालय; पुणे विश्वविद्यालय चौधरी चरण सिंह
15 राजीव गांधी १९८७-१९८७
18 एन. डी. तिवारी १९८७-१९८८
14 शंकरराव चव्हाण १९८७-१९८९ मद्रास विश्वविद्यालय; उस्मानिया विश्वविद्यालय
15 मधु दंडवते १९८९-१९९० इन्दिरा गांधी
16 यशवंत सिन्हा १९९०-१९९१ पटना विश्वविद्यालय
17 मनमोहन सिंह १९९१-१९९६ पंजाब विश्वविद्यालय; सेंट जॉन्स महाविद्यालय, कैम्ब्रिज; न्यूफील्ड महाविद्यालय, ऑक्सफोर्ड
23 जसवंत सिंह १९९६-१९९६
18 पी चिदंबरम १९९६-१९९८ मद्रास विश्वविद्यालय; हार्वड बिजनस स्कूल, कैम्ब्रिज
24 आई. के. गुजराल १९९७-१९९७
(16) यशवंत सिन्हा १९९८-२००२ पटना विश्वविद्यालय
19 जसवंत सिंह २००२-२००४ नेशनल डिफेंस अकादमी (भारत) अटल बिहारी वाजपेयी
(18) पी चिदंबरम मई २००४ - नवंबर २००८ मद्रास विश्वविद्यालय; हार्वड बिजनस स्कूल, कैम्ब्रिज मनमोहन सिंह
(17) मनमोहन सिंह दिसंबर २००८ - जनवरी २००९ पंजाब विश्वविद्यालय; सेंट जॉन्स महाविद्यालय, कैम्ब्रिज; न्यूफील्ड महाविद्यालय, ऑक्सफोर्ड "
(12) प्रणव मुखर्जी फरवरी २००९ -२०१२ कोलकाता विश्वविद्यालय "
(18) पी चिदंबरम २०१२ -२०१४ मद्रास विश्वविद्यालय; हार्वड बिजनस स्कूल, कैम्ब्रिज "
26 अरुण जेटली २६ मई २०१४ - १४ मई २०१८ नरेन्द्र मोदी
21 पीयूष गोयल १४मई २०१८-२२ अगस्त२०१८ नरेन्द्र मोदी
(26) अरुण जेटली २३अगस्त २०१८-२३ जनवरी २०१९ नरेंद्र मोदी
(27) पीयूष गोयल २३ जनवरी २०१९-१५ फरवरी २०१९ नरेंद्र मोदी
(26) अरुण जेटली फरबरी २०१९- मई २०१९ नरेंद्र मोदी
22 निर्मला सीतारमण ३० मई २०१९ - नरेन्द्र मोदी

सन्दर्भ[संपादित करें]

भारत का वर्तमान वित्त मंत्री कौन है

निर्मला सीतारमण