सामग्री पर जाएँ

जॉर्डन

मुक्त ज्ञानकोश विकिपीडिया से
(जोर्डन से अनुप्रेषित)

{{ज्ञानसन्दूक देश | conventional_long_name = जॉर्डन का हाशमी साम्राज्य المملكة الأردنية الهاشمية ( अरबी ) अल-ममलका अल-उर्दुनिया अल-हाशिमिया Hashemite Kingdom of Jordan | common_name = जॉर्डन | native_name = <span lang="
अल-मम्लकत उल-उर्दुनियत उल-हाशिमिया

" xml:lang=" 


अल-मम्लकत उल-उर्दुनियत उल-हाशिमिया

">{{{2}}}  (language?)

जॉर्डन (अरबी:الأردن हिंदी:उर्दुन), आधिकारिक तौर पर इस जॉर्डन का हाशमी साम्राज्य المملكة الأردنية الهاشمية ( अरबी ) अल-ममलका अल-उर्दुनिया अल-हाशिमिया Hashemite Kingdom of Jordan

المملكة الأردنية الهاشمية

अल-मम्लकत उल-उर्दुनियत उल-हाशिमिया दक्षिण पश्चिम एशिया में अकाबा खाड़ी के दक्षिण में, सीरियाई मरुस्थल के दक्षिणी भाग में अवस्थित एक अरब देश है। देश के उत्तर में सीरिया, उत्तर-पूर्व में इराक, पश्चिम में पश्चिमी तट और इज़रायल और पूर्व और दक्षिण में सउदी अरब स्थित हैं। जॉर्डन, इज़रायल के साथ मृत सागर और अकाबा खाड़ी की तट रेखा इज़रायल, सउदी अरब और मिस्र के साथ नियंत्रण करता है। जॉर्डन का ज्यादातर हिस्सा रेगिस्तान से घिरा हुआ है, विशेष रूप से अरब मरुस्थल; हालाँकी, उत्तर पश्चिमी क्षेत्र, जॉर्डन नदी के साथ, उपजाऊ चापाकार का हिस्सा माना जाता है। देश की राजधानी अम्मान उत्तर पश्चिम में स्थित है। जॉर्डन का हाशमी साम्राज्य المملكة الأردنية الهاشمية ( अरबी ) अल-ममलका अल-उर्दुनिया अल-हाशिमिया जॉर्डन का ध्वज झंडा जॉर्डन का प्रतीक चिन्ह राज्य - चिह्न आदर्श वाक्य: الله, الوطن, الملك अल्लाह, अल-वतन, अल-मलिक "ईश्वर, देश, राजा" [1] गान: السلام الملكي الأردني अल-सलाम अल-मलकी अल-उर्दूनी " जॉर्डन का शाही गान " अवधि: 37 सेकंड.0:37 जॉर्डन का हाशमी साम्राज्य المملكة الأردنية الهاشمية ( अरबी ) अल-ममलका अल-उर्दुनिया अल-हाशिमिया जॉर्डन का ध्वज झंडा जॉर्डन का प्रतीक चिन्ह राज्य - चिह्न आदर्श वाक्य: الله, الوطن, الملك अल्लाह, अल-वतन, अल-मलिक "ईश्वर, देश, राजा" गान: السلام الملكي الأردني अल-सलाम अल-मलकी अल-उर्दूनी " जॉर्डन का शाही गान " अवधि: 37 सेकंड.0:37 जॉर्डन का स्थान पूंजी और सबसे बड़ा शहर अम्मान 31°57′N 35°56′E आधिकारिक भाषायें अरबी [2] जातीय समूह 95% अरब 3% सर्कसियन , चेचन 2% अर्मेनियाई और अन्य धर्म 95% सुन्नी इस्लाम ( आधिकारिक ) 3% ईसाई धर्म 1% ड्रूज़ , बहाई 1% अन्य राक्षसी नाम जार्डन सरकार एकात्मक संसदीय संवैधानिक राजतंत्र • सम्राट अब्दुल्ला द्वितीय • प्रधान मंत्री बिशर खासावने विधान मंडल संसद • ऊपरी सदन प्रबंधकारिणी समिति • निचला सदन लोक - सभा आजादी यूनाइटेड किंगडम से • अमीरात 11 अप्रैल 1921 • आजादी 25 मई 1946 • वर्तमान संविधान 11 जनवरी 1952 क्षेत्र • कुल 89,342 किमी 2 (34,495 वर्ग मील) ( 110वां ) • पानी (%) 0.6 जनसंख्या • 2023 अनुमान 11,484,805 [3] ( 84वाँ ) • 2015 की जनगणना 9,531,712 [4] • घनत्व 114/किमी 2 (295.3/वर्ग मील) ( 70वां ) जीडीपी ( पीपीपी ) 2023 अनुमान • कुल बढ़ोतरी$132.092 बिलियन [5] ( 91वां ) • प्रति व्यक्ति बढ़ोतरी$12,809 [5] ( 112वां ) सकल घरेलू उत्पाद (नाममात्र) 2023 अनुमान • कुल बढ़ोतरी$50.022 बिलियन [5] ( 93वाँ ) • प्रति व्यक्ति बढ़ोतरी$4,850 [5] ( 114वां ) गिनी (2011) 35.4 [6] मध्यम मानव विकास सूचकांक (2022) नियमित 0.736 [7] उच्च ( 99वां ) मुद्रा जॉर्डन दिनार (JOD) समय क्षेत्र यूटीसी +3 ड्राइविंग साइड सही कॉलिंग कोड +962 आईएसओ 3166 कोड जे ओ इंटरनेट टीएलडी .जो .الاردن वेबसाइट jordan.gov.jo  Hashemite Kingdom of Jordan जॉर्डन का हाशमी साम्राज्य

المملكة الأردنية الهاشمية Al-Mamlakah Al-Urduniyah Al-Hashimiyah


झंडा

निशान


मोटो: الله، الوطن، الملك (अरबी) Allah, Al-Waṭan, Al-Malik "God, Country, The King"


राष्ट्रगान: السلام الملكي الأردني Al-Salam Al-Malaki Al-Urduni (अंग्रेजी: The Royal Anthem of Jordan)



राजधानी

आ सभसे बड़ शहर Amman ऑफिशियल भाषा Arabic एथनिक ग्रुप 98% Arab 1% Circassians 1% Armenians

धरम Sunni Islam लोग कहाला Jordanian सरकार Unitary parliamentary constitutional monarchy


• King Abdullah II

• Prime Minister Abdullah Ensour बिधायिका Parliament

• ऊपरी सदन Senate

• निचला सदन Chamber of Deputies Independence


• Emirate of Transjordan

अप्रैल 1921

• League of Nations mandate ended

17 June 1946 रकबा

• कुल 89,342 किमी2 (34,495 वर्ग मील) (112th)

• जल (%) 0.8 जनसंख्या

• July 2013 अनुमान 8,000,000 (99th)

• July 2004 जनगणना 5,611,202

• Density 74.5/किमी2 (193.0/वर्ग मील) (132nd) जीडीपी (पीपीपी) 2015 अनुमान

• कुल $82.991 billion (87th)

• प्रति ब्यक्ति $12,162 (124th) जीडीपी (नॉमिनल) 2015 अनुमान

• कुल $38.210 billion (92nd)

• Per capita $5,599 (95th) गिनी (2010) 35.4 medium एचडीआइ (2014)  0.748 high · 80th करेंसी Jordanian dinar (JOD) टाइम जोन AST (यूटीसी+2)

• गर्मीं में (डीएसटी) AST (यूटीसी+3) ड्राइविंग right कालिंग कोड +962 ISO 3166 कोड JO इंटरनेट टीएलडी .jo الاردن.   Hashemite Kingdom of Jordan जॉर्डन का हाशमी साम्राज्य

المملكة الأردنية الهاشمية Al-Mamlakah Al-Urduniyah Al-Hashimiyah


झंडा

निशान


मोटो: الله، الوطن، الملك (अरबी) Allah, Al-Waṭan, Al-Malik "God, Country, The King"


राष्ट्रगान: السلام الملكي الأردني Al-Salam Al-Malaki Al-Urduni (अंग्रेजी: The Royal Anthem of Jordan)



राजधानी

आ सभसे बड़ शहर Amman ऑफिशियल भाषा Arabic एथनिक ग्रुप 98% Arab 1% Circassians 1% Armenians

धरम Sunni Islam लोग कहाला Jordanian सरकार Unitary parliamentary constitutional monarchy


• King Abdullah II

• Prime Minister Abdullah Ensour बिधायिका Parliament

• ऊपरी सदन Senate

• निचला सदन Chamber of Deputies Independence


• Emirate of Transjordan

अप्रैल 1921

• League of Nations mandate ended

17 June 1946 रकबा

• कुल 89,342 किमी2 (34,495 वर्ग मील) (112th)

• जल (%) 0.8 जनसंख्या

• July 2013 अनुमान 8,000,000 (99th)

• July 2004 जनगणना 5,611,202

• Density 74.5/किमी2 (193.0/वर्ग मील) (132nd) जीडीपी (पीपीपी) 2015 अनुमान

• कुल $82.991 billion (87th)

• प्रति ब्यक्ति $12,162 (124th) जीडीपी (नॉमिनल) 2015 अनुमान

• कुल $38.210 billion (92nd)

• Per capita $5,599 (95th) गिनी (2010) 35.4 medium एचडीआइ (2014)  0.748 high · 80th करेंसी Jordanian dinar (JOD) टाइम जोन AST (यूटीसी+2)

• गर्मीं में (डीएसटी) AST (यूटीसी+3) ड्राइविंग right कालिंग कोड +962 ISO 3166 कोड JO इंटरनेट टीएलडी .jo الاردن.

इतिहास[संपादित करें]

मेसोपोटामिया के काल से यहाँ नबाती साम्राज्य का शासन था। उन्होंने ही अरबी लिपि का विकास किया जिससे आधुनिक अरबी का लेखन आरंभ हुआ। दक्षिण में अदोम का साम्राज्य था। रोमन काल में कई स्वायत्त राज्य हुए। यहूदी विद्रोहों को दबाने के बाद इसको सीरिया फिलेस्तीना प्रांत का अंग बनाया गया। इसके बाद जॉर्डन नदी के पूर्वी तट पर पार्थियाई और बाद में तीसरी सदी में ईरानी सासानी साम्राज्य का अधिकार बना।

अरबों के साम्राज्य निर्माण काल में यह राशिदुन काल में ही अधिकृत हो गया था। इसके बाद यहाँ इस्लाम का प्रचार हुआ। कई सदियों तक इस पर इस्लामी खिलाफत जो दमिश्क और फिर बग़दाद में केन्द्रित था, का शासन रहा। मंगोल (1259), क्रूसेडर (1020), अय्यूबी (1170) तथा मामलुक शासन के बाद इस पर 1516 में उस्मानी तुर्कों का अधिकार बना। अन्य अरबी राष्ट्रों का साथ इसने भी उस्मानी तुर्को के ख़िलाफ प्रथम विश्व युद्ध में भाग लिया। युद्ध में तुर्की की हार हुई और यह ब्रिटिश सासन का अंग बना। 1946 में यह स्वतंत्र हुआ। जेरुशलम को लेकर इजरायल के साथ संघर्ष होता रहा। 1967 के छः दिनो के युध्द में भी जॉर्डन को अपने प्रदेश हारने पड़े।

यह भी देखिए[संपादित करें]